نیلوفر علیمحمدی - دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
محمدهادی قندهاری - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

اساس و بنیاد همه معارف بشری را نفس شناسی تشکیل می دهد. یک انسان علاوه بر این که از یک بدن مادی برخوردار است، دارای نفس روحانی و ملکوتی می باشد. گوهر اصیل سرشت آدمی، نفس است. از گذشته تاکنون یکی از موارد مورد توجه فیلسوفان و حکیمان، شناخت ماهیت نفس و حقیقت آن است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی نفس از دیدگاه شهاب الدین یحیی سهروردی است. سهروردی یکی از فیلسوفان مطرح و مشهور دنیای اسلام و موسس فلسفه اشراق می باشد. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات تحلیلی توصیفی به استناد مطالعات کتابخانه ای است. براساس یافته های تحقیق، سهروردی یک طبقه بندی خاص از موجودات عالم و نظام فلسفی جدیدی ارائه داده است که براساس آن نفس نوری از انوار خداوند است. نفس جوهری نورانی و قائم به ذات خود است که ورای جسم میباشد. از نظر سهروردی، نفس دارای جوهری مجرد است و هر شخصی با به کار بردن ضمیر «من» به آن اشاره می نماید. نفس از اعضای بدن جدا است و تغییر اعضای بدن سبب تغییر آن نمی شود. او برای اثبات خود به چهار برهان اشاره نمود. سهروردی رابطه نفس و بدن را براساس نظریه قهر عالی نسبت سافل و محبت سافل به عالی، بررسی می کند و رابطه آنها را تدبیری و شوقی میداند که نفس به واسطه روح حیوانی، به تدبیر آن می پردازد.

نفس، سهروردی، بدن، تجرد.