علی حسن نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران
مجید تقی زاده لاله لو - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز

از نخستین آثار منثور تالیف شده در حوزهی عرفان و تصوف، کشف المحجوب است که هجویری در آن هرل و اندیشه های صوفیانه وعارفانه را بیان می نماید.یکی از عقاید صوفیان که در بسیاری از آثار عرفانی و بویژه در این کتاب به چشم میخورد، رهبانیت و دنیا گریزیاست.این عقیده هر چند محبوب عارفان و صوفیان بسیاری است، ولی خلاف حکم رسول اکرم (ص) است که فرمودند: «لا رهبانیه فی الاسلام» در متن نامبرده، نمونه های بسیاری از رهبانیت و روی گردانی از دنیا و مخالفت مطلق نفس دیده می شود که بیانگر نوعی بدعت در دین است. همانگونه که قرآن کریم در مورد مسیحی ها گفته: «ورهبانیه ابتدعوها» (حدید/ ۲۷) و به قطع انحراف دین از مسیراصلی آن جز زیان در پی نخواهد داشت. همچنانکه عرفان های کاذب امروزه که نمونه های بارز انحرافات مختلف هستند نه تنها ملجاآرامشی فراهم نکردند بلکه آسیب های زیانباری همچون مسئولیت گریزی و ضعف بنیان جامعه، عقل گریزی و ... به بار می آورند. هدفنگارنده ها در مقاله ی حاضر، بررسی مولفه های رهبانیت در کشف المحجوب هجویری است.

رهبانیت، کشف المحجوب، دنیا گریزی، ریاضت