محبوبه مسلمی زاده - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد استان گیلان، رشت

بانو گشسب، دختر رستم و همسر گیو، پهلوان بانویی است که به دلیل اهمیت چهره حماسی اش، اخبار و داستان هایی متعدد درباره او در چندین حماسه و برخی روایات منظوم و منثور آمده است؛ مقاله حاضر قصد دارد تا با مطالعه تعدادی از این متون، به تحلیل روایات مختلف از دلاوری های بانو گشسب بپردازد. حاصل پژوهش این شد که بانو گشسب نامه جوانی تا ازدواج او را روایت می کند که در عین داشتن امتیازات بسیار، جنگجویی بی همال است، بهمن نامه حاکی از دوران پختگی و میان سالی بانو گشسب است. در این حماسه بانو و خواهرش زربانو، رشادت ها و هنرنمایی های زیاد از خود نشان می دهند و - در اکثر- جنگها پیروز میدان هستند. در شهریارنامه دو حکایت از نبردهای بانو گشسب هست که در هر دو نبرد زخمی و ناگزیر به ترک صحنه می شود؛ و فرامرزنامه از آغاز داستان فرامرز تا ازدواج بانو گشسب با کتاب بانو گشسب نامه یکسان است جز تفاوت های در ضبط برخی ابیات و بقیه فرامرزنامه ماجراهای فرامرز را بیان می کند. اما هیچ کدام از این متون، فرجام کار بانو گشسب را معلوم نکرده اند.

بانو گشسب، بانو گلشسب نامه، بهمن نامه، فرامرزنامه، شهریارنامه