اکرم مصفا - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
ناهید مصفا - دکتری ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی علوم نحقیقات واحد ساوه
پریسا مصفا - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر

شاعران از آرایه های ادب ی برای مخیل کردن ، موثر کردن ، ایجاد حس شگفتی و زیبا کردن سخن خود بهره گرفته اند .یکی ازاین آرایه ها تمثیل است .در ادب فارسی با آثار زیادی از نوع تمثیل برمی خوریم که سیر العباد الی المعاد در این میان ازجایگاه ویژهای برخورداراست سیرالعباد منظومه ی است رویا گونه که از زبان عارف و مرد راه حق (سنایی) سروده شده است . هدف از اینپژوهش بررسی تمثیل درسیر العباد الی المعاد است این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و بررسی آرایه تمثیل و انواع آن درسیرالعباد الی المعاد بدین نتیجه رسیده است که هدف سنایی در این مثنوی تعلیم و هدایت انسان است و از آنجا که این مثنویمنطومه ای فلسفی است با بکار گرفتن به جا و درست آرایه تمثیل توانسته است مخاطب را به تفکر در آفرینش وا دارد و سببسهولت درک مسایل غامض فلسفی شود. سیرالعباد الی المعاد تمثیلی از نوع پارابل است منظومه ای که سنایی با تمثیل رذایل وصفات پست آدمی به حیوانات سعی در ملموس کردن زشتی و پلیدی این صفات داشته است که مسلما معرفت بیشتر به این صفاتسبب می شود انسان در صیانت نفس خود بیشتر کوشا باشد سنایی با وارد کردن آرایه تمثیل به حیطه مسائل فلسفی اثری نوع وبدیع و به دور از ابتذال پدید آورده است در این راستا نیز به تعلیم آموزه های فلسفی پرداخته است.

سیر العباد الی المعاد ، تمثیل ، پارابل ،فلسفه ، عرفان ، تعلیم