عاشورا در شعر معاصر افغانستان (مطالعه موردی: عبدالقهار عاصی)

عاشورا به عنوان یک واقعه بزرگ و بی­نظیر، همواره در ادبیات فارسی مطمح نظر شاعران بوده است. از شاعرانی چون کسایی مروزی تا شاعران روزگار ما، هر کس از زاویه و منظری به این واقعه پرداخته است. نگاه هر شاعر به عاشورا، گذشته از خصوصیات فردی شاعر، تابع دوره زندگی او از حیث اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است. قیام عاشورا و آموزه­های آن از مهم‎ترین موضوعاتی است که به­طور گسترده در شعر معاصر افغانستان تبلور یافته­است. این پژوهش درصدد بررسی چگونگی بازتاب واقعه عاشورا در شعر معاصر افغانستان است و پس از آن به مطالعه موردی تاثیر مفاهیم عاشورایی بر شعر عبدالقهار عاصی -از شاعران اهل سنت افغانستان- می­پردازد. پژوهش پیش رو، مطالعه ای نظری است؛ داده های آن به روش کتابخانه ای به دست آمده و با شیوه توصیفی-تحلیلی به انجام رسیده ­است. از مطالعه شعر معاصر افغانستان با هدف بررسی تاثیر عاشورا بر آن به­دست می­آید که گذشته از جنبه غنایی و لایه احساسی وقایع عاشورا که در مرثیه­ سرایی و عشق ­ورزی نسبت به ساحت مقدس امام حسین(ع) و یاران ایشان بازتاب می­یابد، لایه حماسی و تعلیمی قیام عاشورا و مفاهیمی چون شجاعت، آزادی­خواهی و تن‎ندادن به ذلت، از مولفه­های برجسته شعر مقاومت افغانستان است؛ همچنین از بررسی شعر عبدالقهار عاصی می توان نتیجه گرفت که عاصی از مفاهیم عاشورایی برای استبدادستیزی در زمانه خود سود جسته است و قیام عاشورا را الگویی نجات­بخش برای افغانستان معرفی کرده­است.  

Keywords:

ادبیات پایداری , عاشورا , شعر معاصر افغانستان , عبدالقهار عاصی , شاعران اهل سنت