رحیم بایزدیدی - مدیر گروه روابط بین الملل پژوهشکده تحقیقات راهبردی، دکتری روابط بین الملل، دانشگاه تهران، تهران، ایران

گروه ویژه اقدام مالی (FATF). یکی از نهادهای مهم مالی جهان است که در ابتدا با هدفمبارزه با پول شویی از طریق تنظیم استانداردهای مالی و قانونگذارانه تاسیس شد و بعدهااهدافی همچون مبارزه با جرایم سازمان یافته فراملی. مقابله با تامین مالی تروربسم واشاعه تسلیحات کشتار جمعی نیز به منظومه ماموریت های این نهاد افزوده شد. بن مایهفعالیت های گروه ویژه را چهل توصیه اصلی این نهاد تشکیل می دهد که متون تفسیریآنها نیز ضمیمه این توصیه ها شده است. مبنای مشروعیت توصیه های گروه ویژه را برخیکنوانسیون ها و قطعنامه های سازمان ملل تشکیل می دهد. این نهاد به خصوص پس از بروزحملات تروریستی یازده سپتامبر. قدرت بیشتری پیدا کرد تا جایی که از آن به عنوانیکی از مهم ترین رژیم های بین المللی در حوزه مالی و بانکی یاد می شود. پرسش اساسیکه در این زمینه مطرح می شود. جایگاه گروه ویژه اقدام مالی در نظام اقتصاد جهانی وسیاست بین الملل و همچنین الگوی رفتاری آن در قبال ایران است. در پاسخ به اینپرسش, این فرضیه طرح گردیده که گروه ویژه اقدام مالی بخشی از رژیم بانکی و مالیبین المللی است که با ارجاع به کنوانسیون های بین المللی و قطعنامه های سازمان ملل،ضمن کسب مشروعیت؛ حوزه اقتدار اختیارات و اثرگذاری فراحاکمیتی خود را درعرصه های اقتصاد جهانی و سیاست بین الملل گسترش داده است. برای پرداختن به اینمسئله. ابتدا به اسناد مهم بین المللی در زمینه مبارزه با پول شویی که زمینه ساز تشکیلگروه ویژه اقدام مالی بوده اند، اشاره شده است. در ادامه بررسی روندپژوهانه ای از تحولتاریخی گروه ویژه انجام شده تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به جایگاه گروه ویژه اقدام مالی در اقتصاد جهانی و سیاست بین الملل پرداخته شود. درنهایت نیز تحلیل جامعی از الگوی رفتاری گروه ویژه اقدام مالی در مواجهه با ایران در طول دو دهد اخیربه عنوان مطالعه موردی ارائه شده است.

گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، ایران، ا قتصاد جهانی، سیاست بین الملل، رژیم های بین المللی