سازوکارهای نقش آفرینی سازمان های مردم نهاد در فرایند خط مشی گذاری عمومی ایران

یکی از مهمترین بازیگران خط مشی گذاری عمومی که نقش روزافزونی در جامعه ما و سایرجوامعی که به سوی دموکراسی حرکت می کنند، دارند سازمان های مردم نهاد می باشند. اینپژوهش با هدف ارائه الگوی نقش آفرینی سازمان های مردم نهاد در فرایند خط مشی گذاریعمومی ایران انجام شده است.این پژوهش به لحاظ استراتژی متکثرگرا و به لحاظ مخاطب کاربردی بوده و در دو فاز کیفی وکمی انجام شده است. در فاز کیفی پس از مرور پیشینه نظری و پژوهشی و مطالعه تطبیقی دربخش اکتشافی، نسبت به تدوین مدل نظری پژوهش اقدام و پس از مصاحبه عمیق با نمونه ای ۱۲ نفره خبرگان خط مشی گذاری و نظام مهندسی که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند،کدگذاری باز و محوری داده ها با بهره گیری از الگوی کوربین اشتراوس و به روش تحلیل تمانجام شد. در فاز کیفی که به روش پیمایش و به منظور اعتباریابی مدل حاصله در فاز قبل انجامشد، پرسشنامه محقق ساخته در بین نمونهای ۶۴ نفره از اعضای هیئات مدیره نظام مهندسیاستان های کشور که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند توزیع و داده هایگردآوری شده به روش مدلسازی معادلات ساختاری تحلیل شد.نتایج پژوهش به شناسایی ۵۷ مقوله فرعی در ۵ مقوله شرایط علی (همچون موقعیت رهبران خبره،پشتیبانی از مبارزات انتخاباتی، دسترسی به دانش و اطلاعات)، عوامل مداخله گر(همچون میزانهمکاری و دستورکار مشترک، تبادل ایده و اطلاعات)، شرایط محیطی و سیاسی(همچونحمایت حاکمیت، افراد صاحبنفوذ، مجلس، بوروکرات ها)، استراتژی (همچون حمایت در برابرتهدیدانگاری، ورود در ساختار بدنه خط مشی گذاری، تقویت صدای سمن ها) و پیامد (مراحلفرایند خط مشی گذاری) منجر گردید.تغییر رویکرد جامعه و بازیگران اصلی خط مشی (دولت و مجلس) به جامعه مدنی و نقش سمن هادر کنار اتخاذ استراتژی صحیح در دو طرف و نیز تقویت ساختاری و فرایندی سمن ها می تواندزمینه را برای بهبود این نقش آفرینی فراهم نماید.

Keywords:

خط مشی گذاری , سازمان مردم نهاد , نظام مهندسی ساختمان , تحلیل تم