فرخ طاهرخانی - کارشناس ارشد مهندسی متالورژی، مدرس دانشکده مکانیک دانشگاه آزاد اسلا
فرزاد محبوبی - دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشکده مهندسی معدن، متالورژی و نف

نیتروژن‌دهی پلاسمایی به روش توری فعال، یک پدیده جدید در مهندسی سطح بوده که به تازگی توسعه یافته و ضمن برطرف نمودن مشکلات نیتروژن‌دهی پلاسمایی به روش متداول، پیشرفت های زیادی را نیز در این زمینه ارئه نموده است. در این مطالعه، مکانیزم انتقال جرم در روش نیتروژن‌دهی پلاسمایی متداول با فرآیند نیتروژن‌دهی پلاسمایی به روش توری فعال مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. با توجه به تئوری‌‌‌‌‌های مختلف، بیان دقیق مکانیزم انتقال ذرات و تشکیل سطوح تأثیر ‌یافته از فرآیند نیتروژن‌دهی پلاسمایی امکان‌پذیر نمی‌باشد. ولی به نظر می‌رسد که در نیتروژن‌دهی پلاسمایی متداول، مکانیزم انتقال جرم مشتمل بر چهار مرحله کندوپاش، رسوب مجدد، نفوذ نیتروژن اتمی مازاد و ایجاد رسوب های نیتروژن در لایه نفوذی می باشد. در روش نیتروژن‌دهی پلاسمایی به روش توری فعال، انتقال ذرات نیتروژن در اثر بمباران سطح توری توسط یون هایN+، از طریق ذرات نیترید آهن FexN کنده شده از سطح توری انجام می پذیرد. مکانیزم غالب در انتقال جرم در محیط پلاسمای درون توری فعال، مشتمل بر پنج فرآیند؛ کندوپاش، جذب نیتروژن اتمی فعال بصورت فیزیکی، تجزیه و جدا شدن نیتروژن اتمی، نفوذ و سرانجام رسوب در ناحیه لایه نفوذی می‌باشد.

نیتروژن‌دهی پلاسمایی متداول، روش توری فعال (ASPN)، انتقال جرم، کندوپاش و رسوب مجدد، نفوذ و راسب شدن