عبدالوحید نویدی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید چمران اهواز،
غلامعباس رضایی - دانشیار دانشگاه تهران

الملخصمن اهم مباحث علم اللغه الوظیفی هی نظریه التماسک النصی التی تبحث فی العوامل التی تربط عناصر النص ومکوناته، وهذه النظریه تشتمل علی ادوات وعناصر مهمه ولازمه لتحلیل ای نص ما، من اهم هذه العناصر واکثرها انتشارا وظهورا علی سطح النص عنصر الاحاله الذی یقوم بوظیفته الاحالیه عن طریق مجموعه من الادوات، ویجعل النص وحده متلاحمه ومترابطه ومتماسکه. نحاول من خلال المنهج الوصفی التحلیلی، دراسه وتحلیل الاحالیه الضمیریه لسوره الرعد ومدی استخدامها فی ترابط وتماسک وانسجام نص السوره. من اهم النتائج التی توصل البحث الیها ان الاحاله الضمیریه بکل انواعها ساهمت بشکل فعال فی تحقیق الحرکه والدوران بین آیات سوره الرعد وقامت بوظیفه هامه فی تحقیق التماسک النصی بین اجزاء الآیات من خلال رجوع اللفظ المحیل الی المحال الیه، وان الاحاله فی السوره المدروسه استخدمت بکثیر بصوره نصییه قبلیه، کما انه جاءت الضمایر المحیله الی الله تعالی ورسوله الکریم والکفار و المومنین بکثیر؛ الامر الذی یدل دلاله واضحه علی الاتساق الظاهر والترابط النصی لنص السوره، وکثره استخدام الضمائر المحلیه الی الله والنبی والمومنین تدل علی الاصرار علی تثبیت الربوبیه والخالقیه والتاکید له کما ان جمیع الاحالات الی الکفار جاءت بصفه عامه قبلیه نصیه. الکلمات المفتاحیه: القرآن الکریم، سوره الرعد، التماسک النصی، الاحاله الضمیریه.الکلمات المفتاحیه: القرآن الکریم، سوره الرعد، التماسک النصی، الاحاله الضمیریه.

القرآن الکریم, سوره الرعد, نحو النص, التماسک النصی, الاحاله الضمیریه