افسانه سعادتی - پژوهشگر پسادکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
محسن محمدی فشارکی - دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

نوشتار حاضر پیرامون قصه­هایی از مثنوی می­باشد که حاوی نکات درمانی و پزشکی است؛ بدین منظور نگارندگان تمام داستان­های مثنوی را بررسی و موتیف­های درمانی و پزشکی را از آن استخراج کردند. این گزاره­ها بدون در نظر داشتن نام گوینده به تجویزهای یک پزشک می­ماند. این پژوهش نشان داد که مولانا با مفاهیم پزشکی آشنا بوده است و برای القای مقصود از گزاره­های درمانی و پزشکی استفاده کرده است؛ سراینده در لابه لای داستان­های مثنوی در کسوت یک پزشک پدیدار شده است و به تشریح بیماری­های جسمی و به ویژه بیماری­های روحی و طریق درمان آن­ها پرداخته است. عمده مطالب درمانی مطروحه در مثنوی در ارتباط با مزاج­شناسی، نبض­شناسی، گیاه­درمانی و شیوه­های درمان است. در بسیاری از داستان­ها، شخصیت اصلی داستان درگیر یک بیماری جسمی یا روحی بوده که توسط طبیب جسمانی یا روحانی، وضعیت او بهبود یافته است.

بیماری جسمی و روحی, مثنوی معنوی, جلالالدین مولوی, موتیف پزشکی