عبدالستار دارابی - RESEARCH, EDUCATION AND EXTENSION ORGANIZATION
یداله خواجه زاده - RESEARCH, EDUCATION AND EXTENSION ORGANIZATION

به منظور مقایسه خصوصیات کمی و کیفی و ارزیابی تحمل به تریپس ژنوتیپ های پیاز این بررسی به مدت دو سال زراعی (۱۳۹۲-۹۴) به صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی محیط (شامل دو مزرعه سم پاشی شده و سم پاشی نشده) و عامل فرعی ده ژنوتیپ (جمعیت بهبود یافته پیاز بهبهان، محلی بهبهان، محلی پادوک، محلی رامهرمز، محلی سرکره برازجان، محلی قرمز ایرانشهر، محلی کمره ای خمین، محلی درچه اصفهان و ارقام تگزاس ارلی گرانو و پریماورا) بود. در این پژوهش گیاهان به صورت نشایی کشت شدند. بذور در اواسط مهر ماه در خزانه کشت و نشاها در مرحله دو تا سه برگی و در اواخر آذر ماه به زمین اصلی منتقل شدند. برداشت سوخ در زمان افتادن ۵۰ تا۸۰ درصد برگ ها و شروع خشک شدن آنها صورت گرفت. از میان گونه های تریپس موجود بر روی بوته های پیاز، گونه   غالب Thrips tabaci  بود. به منظور کنترل تریپس در سال اول آزمایش چهار نوبت و در سال دوم، سه نوبت سم پاشی انجام گرفت. ارتفاع برگ، عملکرد کل و قابل فروش، متوسط وزن سوخ و درصد ماده خشک سوخ در محیط سم پاشی شده در مقایسه با محیط سم پاشی نشده به طور معنی داری افزایش یافت. سم پاشی به طور معنی داری سبب کاهش درصد وزنی دوقلویی و جمعیت تریپس شد، ولی تاثیر سم پاشی بر تعداد برگ معنی داری نشد. با توجه به عدم کاهش عملکرد کل و قابل فروش توده محلی رامهرمز در محیط سم پاشی نشده، این توده در مقایسه با سایر ژنوتیپ های مورد مطالعه را می توان به طور نسبی در مقابل تریپس پیاز مقاوم تلقی کرد، ولی با عنایت به اینکه بیشترین محصول در دو محیط سم پاشی شده و سم پاشی نشده به ترتیب توسط ارقام تگزاس ارلی گرانو و پریماورا تولید شدند، برای کشت در محیط سم پاشی شده رقم تگزاس ارلی گرانو و برای محیط سم پاشی نشده رقم پریماورا توصیه می شود.

Bulb, Environment, Pesticide, Yield, سم پاشی شده, سوخ, عملکرد, محیط