محسن ستار - کارشناس ارشد متالورژی شرکت هواپیماسازی ایران (هسا
سیدمحمدرضا طباطبایی - مدیریت کارگاه ورق کاری شرکت هواپیماسازی ایران (هسا)

در صنعت هواپیماسازی فرم دهی ورقها در حالت سرد یا گرم در تولید قطعات بسیار رایج است. پروسه عملیات حرارتی بر روی ورقهای آلومینیومی عملیات حرارتی پذیر از فرآیندهای استحکام دهی پس از شکل دهی می‌باشد. بهمراه قطعات، تعدادی از نمونه‌های استاندارد آزمون کشش نیز به عنوان شاهد تحت عملیات حرارتی قرارگرفته و صحت فرآیند عملیات حرارتی بررسی می‌گردد. لذا روزانه در هر شیفت کارگاه ورق‌کاری نیاز است دهها نمونه استاندارد با ورقهایی از جنسهای گوناگون و ضخامتهای متنوع به روش سنتی قیچی و سوهان ساخته شود. در این راستا جهت کاهش زمان ساخت نمونه‌های استاندارد و بالتبع کاهش هزینه تمام شده، افزایش بهره‌وری شیفت کارگاه ورق‌کاری،... ، تولید نمونه‌های استاندارد بروش برش با پلاسما و برش با لیزر بررسی گردد. تحلیل نتایج مشخص نمود عمق لایه سوخته در پلاسما بسیار بزرگتر(50میکرون) از روش لیزر (20میکرون) بوده و همچنین لیزر برای ورقهای خیلی نازک چندان روش مناسبی نیست و دقت ابعادی را بهم می‌ریزد. در مجموع برای ساخت نمونه‌های استاندارد تست کشش از جنس آلومینیوم روش لیزر پیشنهاد گردید که قبل از تست بایستی لایه‌ا ی در حدود 2/0-3/0 میلیمتر از اطراف نمونه با یک سوهان کاری معمولی ساییده گردد. در نهایت مشخص گردید با توجه به استاندارد بودن سایز نمونه‌ها زمان تولید آنها بطور قابل توجهی کاهش و علاوه بر افزایش در دقت ابعادی، یکنواختی و تولید بیشتر را در هر شیفت کاری کارگاه ورقکاری بدنبال دارد.

آزمون کشش، نمونه‌های استاندارد، برش لیزر، برش پلاسما