عبدالحسین کلانتری - استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران
عارفه نیلی احمدآبادی - دانشجوی دکتری جامعهشناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه تهران

بودریار از نظریه پردازان پسامدرن جامعه شناسی است که به اقتضای پست مدرن بودنش از چارچوبهای نظری مدرن در جامعه شناسی فراتر می رود و به نگرشی چندوجهی به پدیدههای اجتماعی می رسد. بنابراین شاید نتوان از چیزی به اسم جامعه شناسی شهری بودریار سخن گفت . با این حال براساس چارچوب نظری بودریار می توان به تحلیل شهر مدرن و پسامدرن پرداخت . نظریه بودریار در باب شهر در حوزه جامعه شناسی شهری پست مدرن است . او در نظریه شهری خود بر پیدایش شهر پسامدرن به مثابه شهری فراواقعی می پردازد که بر مبنای جامعه مصرفی سامان می یابد. بر این اساس بر پیدایش شهر کارآفرینانه و فرهنگ شهرهای جهانی تاکید می کند. در این مقاله به بررسی شهر تهران براساس مولفه های نظری بودریار می پردازیم و به این مهم می پردازیم که اندیشه های او تا چه میزان با واقعیت جامعه شهری تهران مطابقت دارد و در چه مواردی خلا نظری وجود دارد. در واقع هرچند سرمایه داری مصرفی و اشکال سیاسی ، فرهنگی و سایر مناسبات آن گستره جهانی پیدا کرده است اما در بسیاری از جوامع توسعه نیافته با فرهنگ و تمدنی کهن از جمله ایران با چالش های جدی مواجه شده است که یکی از مهم ترین علت های آن علاوه بر عدم تحقق کامل مناسبات سرمایه داری در جامعه ایران مقاومت سنن کهن آن در برابر این نظام است . در این نوشتار ابتدا به بررسی مولفه های اندیشه پست مدرن و تفکر نظری بودریار می پردازیم . سپس جامعه شناسی شهری پست مدرن و نظریه شهری بودریار را بررسی و در نهایت نیز میزان تطابق آن با جامعه شهری تهران را مورد بحث قرار می دهیم .

جامعه شناسی شهری پسامدرن، شهر کارآفرینانه ، فراواقعیت ، فرهنگ شهر، جامعه مصرفی .