سیده سهیلا طباطبایی راد - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

هدف از این پژوهش دانش تربیت و وضعیت مطلوب علوم تربیتی و ارتباط بین ترتیب تولد و پیشرفت تحصیلی در خانواده ها می باشد. روش شناسی و ابزار گرد آوری اطلاعات در این پژوهش از نوع مطالعات کتابخانه ای و مروری بر مقالات علمی می باشد. مجموعه علوم تربیتی، در ابتدا محصول حضور دانش های دیگر مانند فلسفه، جامعه شناسی و ... و در عرصه تعلیم و تربیت ابرازعلاقه این دانش ها برای بررسی مسائل تربیتی بوده اند. امتیازات مشاهده شده فرزندان اول بر فرزندان بعدی در صفات شخصیتی و هوش و پیشرفت تحصیلی، بخشی از پدیده ایست که به اثر ترتیب توﹼلد معروف است. نظریه های ترتیب تولد به دنبال تبیین اثر ترتیب تولد، یعنی تفاوتهای هوشی و شخصیتی افراد دارای ترتیب های مختلف توﹼلد، هستند. پژوهش های زیادی بر ترتیب تولد به دنبال نشان دادن اثر ترتیب تولد، بخصوص برتری های فرزندان اول بر فرزندان بعدی، انجام شده اما با انبوهی از متغیرهای نامربوط ومشکلات روش شناختی مواجهند، بطوریکه اعتبار نتایج آنها محل تردید است. و این امر باعث ضرورت و اهمیت این موضوع می باشد. از طرفی یافته ها نشان می دهند که تا کنون هیچ فرضیه خاصی درباره برتری فرزندان اول و بعدی بر یکدیگر در هوش و پیشرفت تحصیلی نیستند. در واقع فرزندان اول برای والدین حکم نوعی کارورزی را دارند؛ بدین معنی که وسیله ای هستند برای کسب تجربه والدین در امر تربیت فرزندان بعدی. درمقابل،فرزندان بعدی امتیاز بزرگ تجربه والدین را در اختیار دارند. اما این احتمال وجود دارد که افراد دارای ترتیب های مختلف تولد، صفات و استعدادهای خاص خود را داشته باشند. مثلا فرزندان اول وظیفه شناس و محافظه کار و فرزندان آخر ریسک پذیر و جاه طلب باشند. و یا فرزندان اول در هوش کلامی و فرزندان بعدی در هوش اجتماعی برتری داشته باشند.

دانش، تربیت ، علوم تربیتی، تولد، فرزند، پیشرفت تحصیلی