امین قبادپور - دانشجوی کارشناسی ارشد
مهدی کسرایی - عضو هیئت علمی بخش مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه شیراز

برنج یکی از قدیمی ترین غلات و غذای اصلی اکثر مردم جهان است. از مهم ترین مشکلات در کاشت این محصول، نیاز آبی بالای این محصول و کمبود آب در بعضی مناطق برنج خیز می باشد. برای طراحی تجهیزات فرآوری، درجه بندی، اندازه بندی و دیگر تجهیزات پس از برداشت دانه ها نیاز به اطلاعاتی در مورد خواص فیزیکی دانه می باشد. هدف از این پژوهش مطالعه اثر دو روش کم آبیاری بر خصوصیات فیزیکی دانه برنج می باشد. در این مطالعه سهرقم برنج با سه روش مختلف آبیاری در قالب طرح بلوک تصادفی با کرت های خرد شده کشت شدند. پس از برداشت و خشک کردن محصول، خصوصیات فیزیکی ارقام برنج های مورد مطالعه شامل طول، عرض، ضخامت، نسبت طول بهعرض، سطح مقطع، قطر معادل، ضریب کرویت، مساحت سطح، حجم، چگالی توده، چگالی حقیقی، درصد تخلخل و وزن هزار دانه تعیین شد. نتایج نشان داد که روش آبیاری و رقم اثر معنی داری (در سطح یک درصد) بر برخی خصوصیات فیزیکی برنج ها داشت؛ اثر متقابل معنی داری (در سطح 5 %) بین رقم و روش آبیاری کردن در بیشترخصوصیات فیزیکی دانه ها به جز در عرض، نسبت طول به عرض و وزن هزار دانه مشاهده شد. همچنین مشخص شد که کاهش آب آبیاری، خصوصیات فیزیکی دانه های ارقام مورد مطالعه را کاهش می دهد ولی نسبت کاهش درصد آبمصرفی، چندین برابر کاهش درصد مقادیر خصوصیات فیزیکی دانه های برنج بود

برنج، خصوصیات فیزیکی، دور آبیاری، کم آبیاری