امین قبادپور - دانشجوی کارشناسی ارشد
مهدی کسرایی - عضو هیئت علمی بخش مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه شیراز

برنج از غلات مهم در تأمین غذای انسان می باشد. محدودیت منابع آب و خاک و هزینه بالای تولید باعث شده است تا کاهش ضایعات این محصول هرچه بیشتر مورد توجه قرار گیرد. شکستگی برنج در فرآیند تبدیل از مهم ترینمشکلاتی است که سبب ضایعات و کاهش ارزش اقتصادی آن می شود. از عمده ترین عوامل مؤثر بر شکستگی دانه برنج، ضربه های مکانیکی می باشد. هدف این پژوهش تعیین تغییرات مقاومت به شکست دانه برنج در اثر دو روش کمآبیاری (غرقاب متناوب با دور یک روز و جویچه ای یک در میان) نسبت به روش معمول (غرقاب هر روز) بود. در این پژوهش تغییرات مقاومت به شکست دو رقم برنج محلی به نام عنبربو و قصردشتی که با سه روش مختلف آبیاری کشتشده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. دانه ها پس از بر داشت و خشک کردن، توسط یک دستگاه آزمایش ضربه آونگی به روش ایزود 1 تحت بارگذاری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمارهای رقم و روش آبیاری اثر معنی داری (در احتمال سطح 1% ) بر مقاومت به شکست دانه برنج داشت. بیش ترین مقاومت به ضربه، در رقم قصردشتی با روش آبیاریغرقاب هر روز و کم ترین، برای رقم عنبربو با روش آبیاری جویچه ای یک در میان متغییر، مشاهده شد. همچنین مشخص شد که کاهش آب آبیاری، مقاومت به شکست دانه ها را کاهش می دهد ولی نسبت کاهش درصد آب مصرفیدر هر روش، چندین برابر کاهش درصد مقاومت به ضربه برنج بود.

برنج، بارگذاری ضربه ای، مقاومت به شکست، کم آبیاری