محمدرضا اکبری - دانش پژوه دکتری/ جامعهالمصطفی العالمیه(ص)/ مجتمع آموزش عالی علوم انسانی.

در جامعه شناسی سه رویکرد وجود دارد: رویکرد واقعیت گرایی، کنش گرایی و تلفیقی (عاملیت و ساختار). در این مبحث موضوع را با رویکرد کنش گرایی تحلیل و بررسی می کنیم. ارزش به عنوان یک کنش مشترک و نماد همبستگی و پیوستگی، واحد اصلی تحلیل در نظر گرفته می شود. کولی ارزش ها را از عناصر اساسی جامعه در افزایش آگاهی اجتماعی و عقلانی شدن زندگی افراد دانسته، وی ذهن را مخزنی از صورت ها و تجربیات زندگی دانسته که توسط نیروی تفکر و آگاهی، ارزش ها و هنجارها را طبقه بندی می کند، همچنین مفهوم خود را همزاد با جامعه دانسته، که نوعی شناخت جهان اجتماعی است و ارزش ها جزء اجزای سازنده این شناسه می باشد و خصلت انعکاسی دارد. مفهوم خودآیینه سان کولی اشاره به جامعه پذیری و آموزش ارزش ها دارد و مفهوم گروه نخستین در ارتباط با خودآیینه سان و جامعه پذیری افراد از طریق آموزش های مستقیم و غیرمستقیم، باعث اشاعه و تولید فرهنگ می گردد. جورج هربرت مید در قالب درک فرایندها و جریان های اجتماعی به بررسی ارزش ها می پردازد. از نظر او ارزش ها در جامعه انسانی بدون ذهن ها و خودها در جامعه مورد مطالعه قرار نمی گیرد. وی در مفهوم خود اشاره به پویش روابط اجتماعی برای آموزش ارزش ها می کند، در راستای یادگیری ارزش ها وظیفه اصلی بازی این است که در قالب ایفای نقش و تکوین شخصیت اجتماعی و تمرین آزاد در مناسبات و روابط گروهی ارزش ها فراگرفته شود. مید مفهوم ذهن را به مثابه یک فرایند و نوعی گفت وگوی درونی دانسته که مکمل بخش فرایند اجتماعی شدن است. او مسئله ارزش ها را در این مفهوم با آگاهی پیوند داده است. از نظر مید ارزش ها در بحث جامعه در قالب فرایند اجتماعی مستمر بیان گر مجموعه ای از پاسخ های سازمان یافته است که فرد در شکل من مفعولی به همراه می آورد. به نظر بلومر بهترین تصوری که از جامعه و فرهنگ (ارزش) می توان برشمرد، این است که جامعه شامل مجموعه ای وسیعی از خویشتن های فردی است که کنش های فردی را به صورت مناسبی با هم در می آمیزد. ازجمله رفتارهای ارزش مدارانه را می توان در این کنش ها مورد معنا، تفسیر و مبادله به صورت نمادین قرار داد. در مجموع کنش گرایان استدلال می کنند که فرد به عنوان یک مخلوق اجتماعی ارزش ها را بر اساس روابط اجتماعی با دیگران تولید می کند. بنابراین سازماندهی ارزش ها و تولید آن با توجه به تعیین وضعیت یا موقعیت فرد و دیگران و فرایند مستمر کنش متقابل افراد در سطح جامعه شکل می گیرد.

ارزش, جامعه, جامعه پذیری, خود, کنش, نماد, ذهن