تاثیر دوگانه انگاری مقام گردآوری و مقام داوری در مطالعه ی دینی

تمایز مقام گردآوری و مقام داوری تدبیری است که از سوی برخی از فیلسوفان علم برای گریز از نسبیت­گرایی ناشی از زمینه­مندی معرفت اخذ شده است. مقام گردآوری جایگاه کشف مسائل و فهم فرضیه­ ها و مقام داوری جایگاه سنجش فرضیه­ هاست. برخی از دین­پژو هان معاصر تحت تاثیر آرای فیلسوفان علم، این تمایز را در فرآیند تشکیل دانش دینی اخذ نموده­اند؛ بدین صورت که معرفت دینی نیز همانند دانش­ های تجربی از دو مقام برخوردار است: مقام گردآوری و مقام داوری. اخذ تمایز مقام گردآوری و مقام داوری در مطالعات دینی در خور نقد و تامل است. اشکالات این دیدگاه عبارت اند از: تسری تنوع در مقام گردآوری به مقام داوری؛ عدم هماهنگی این تمایز با جریان رشد علم در طول تاریخ؛ سلب پویایی و بالندگی از علم؛ زمینه­مندی و نسبیت­گرایی معرفتی دانش دینی در هر دو مقام؛ برخورداری مطالعه­ی دینی از الگویی دینامیکی، نه مکانیکی.

Keywords:

۱- مقام گردآوری , ۲- مقام داوری , ۳- نسبیت گرایی معرفتی , ۴- روش شناسی مطالعه ی دینی