بررسی و مقایسه ی نظریه ی صدق و توجیه معرفت و جایگاه خدا در آن در نظام معرفت شناختی فیلسوفان صدرایی و دکارتی

Publish Year: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 185

This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRT-13-47_003

تاریخ نمایه سازی: 1 آذر 1401

Abstract:

فیلسوفان حکمت متعالیه از میان نظریه های صدق، به مطابقت معتقدند. آنان گزاره ای را صادق می شمارند که با عالم واقع، اعم از ذهن و عین، و به عبارتی با نفس الامر مطابق باشد. در میان فیلسوفان دکارتی، تنها اسپینوزا از نظریه ی مطابقت دفاع می کند و سایر دکارتیان ملاک صدق را وضوح و تمایز می دانند. در باب توجیه معرفت، معرفت شناسان نظریه های توجیه را در دو قالب درون گرایی و برون گرایی تقسیم می کنند. فیلسوفان صدرایی و دکارتی، هر دو به درون گرایی معتقدند، با این تفاوت که صدراییان صرفا از نظریه ی مبناگرایی، چونان ملاک توجیه نام می برند.    با تمام این اوصاف، فیلسوفان دکارتی از جایگاه والای خدا در توجیه و صدق معرفت نام می برند و فیلسوفان حکمت متعالیه نیز نقش برجسته ای را در معرفت شناسی خویش برای خداوند قائل هستند. چنان که دکارت وجود خداوند و فریبکار نبودن او را ملاک توجیه معرفت می داند و ملاصدرا نیز الهام و اشراق خداوند را یقینی ترین معارف انسان می داند. نویسندگان در این مقاله تلاش دارند تا نظریه ی صدق و توجیه معرفت را در معرفت شناسی این دو گروه از فیلسوفان، با نگاه مقایسه ای، تبیین و تشریح نمایند و وجوه اختلاف و اشتراک آنان را نمایان سازند.

Authors

قاسم کاکایی

استاد دانشگاه شیراز

حسن رهبر

دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه ایلام

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین ابن عبدالله، (۱۴۰۴ق)، الشفاء (الالهیات)، به تصحیح ...
  • الفارابی، ابو نصر، (۱۴۰۵ق)، الجمع بین الرای الحکیمین، چاپ دوم، ...
  • بریه، امیل، (۱۳۸۵)، تاریخ فلسفه قرن هفدهم، ترجمه ی اسماعیل ...
  • پولاک، جان... [و دیگران]، (۱۳۸۶)، نظریه های امروزی شناخت، ترجمه ...
  • دکارت، رنه، (۱۳۶۹)، تاملات در فلسفه ی اولی، ترجمه ی ...
  • .........، (۱۳۸۴)، اعتراضات و پاسخ ها، ترجمه ی علی موسائی ...
  • ........، (۱۳۶۴) اصول فلسفه، ترجمه ی منوچهر صانعی دره بیدی، ...
  • راسل، برتراند، (۱۳۸۲)، شرح انتقادی فلسفه ی لایب نیتس، ترجمه ...
  • سبزواری، مولی هادی، (۱۳۶۹ -۱۳۷۹)، شرح منظومه، پنج جلدی، تصحیح ...
  • صدر المتالهین، محمد ابن ابراهیم، (۱۳۶۲)، اللمعات المشرقیه فی فنون ...
  • .......، (۱۹۸۱م)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، چاپ چهارم، ...
  • طباطبایی، محمدحسین، (۱۳۸۴)، نهایه الحکمه، ترجمه ی علی شیروانی، جلد ...
  • ........، (۱۳۸۳)، نهایه الحکمه، ترجمه ی علی شیروانی، جلد اول، ...
  • عارفی، عباس، (۱۳۷۹)، «چالشی در بدیهیات»، مجله ذهن، ش ۴، ...
  • کاپلستون، فردریک، (۱۳۸۰)، تاریخ فلسفه: از دکارت تا لایب نیتس، ...
  • لایب نیتس، گتفرید ویلهلم، (۱۳۸۱)، گفتار در مابعدالطبیعه و نوشتارهای ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۶۹)، شرح مبسوط منظومه، چاپ ششم، تهران: انتشارات ...
  • مظفر، محمدرضا، (۱۳۷۸)، المنطق، ترجمه ی علی شیروانی. جلد اول، ...
  • هاملین، دیوید. و، (۱۳۷۴)، تاریخ معرفت شناسی، ترجمه ی شاپور ...
  • یاسپرس، کارل،(۱۳۷۵)،اسپینوزا (فلسفه، الاهیات، سیاست), ترجمه محمدحسن لطفی،انتشارات طرح نو ...
  • Floistad, Guttorm and Other, (۱۹۹۴), Spinoza on Knowledge and the ...
  • Jolley, Nicholas, (۱۹۹۸), The Light of the Soul: Theories of ...
  • Lehrer, keith, (۱۹۹۲), Theory of Knowledge, London: Rutledge ...
  • Lennon, M. Thomas, (۲۰۰۸), The Plain Truth Descartes, Huet and ...
  • Newman, Lex, (۲۰۱۰), Descartes Epistemology, first published ۱۹۹۷, revision Tue ...
  • Scruton, Roger, (۲۰۰۲), A Short History of Modern Philosophy, London ...
  • Spinoza, Benedict, (۱۹۹۴), A Spinoza Reader: the Ethics and other ...
  • نمایش کامل مراجع