فهیمه کلباسی - استادیار دانشگاه پیام نور رشته الهیات واحد لواسان

قرآن کریم مهمترین عامل شکل گیری فرهنگ و تمدن اسلامی بوده به طوری که میتوان ادعا کرد تمام پژوهشها و تلاشها در حوزه اندیشه اسلامی از علم صرف و نحو در ادبیات عرب تا فقه و اصول و کلام و فلسفه و عرفان بر محور آیات الهی شکل گرفته است. علم فلسفه که در اصل از سرزمین یونان وارد جهان اسلام شد تحت تاثیر آیات الهی قرآن و توسط اندیشمندان اسلامی هویتی اسلامی یافت و تحت تاثیر همین تعالیم قرآنی بود که واژه های یونانی « فلسفه» و «فیلسوف» بوسیله حکماء اسلامی به دو واژه «حکمت» و «حکیم» تبدیل گردید. از جایی که حکماء اسلامی معارف فلسفی یونان را کارآمد می دانستند و معتقد بودند همبستگی و پیوند معارف قرآنی و دینی با دستآوردهای عقلی فلسفه یونان در رشد و تعالی جامعه اسلامی تاثیری ژرف خواهد داشت به تطبیق مطالب فلسفه یونان با معارف دین اسلام روی آورده و توانستند فلسفه را بومی سازی کنند. اصطلاح "بومی سازی" منطبق کردن علوم وارداتی از دیگر فرهنگ ها و تمدن ها با بوم، فرهنگ، تمدن و آیین جامعه مقصد می باشد.. این نوشتار درصدد بررسی نقش اسلام به طور عام و قرآن کریم به طور خاص در فرآیند بومی سازی علم فلسفه وارداتی و ترجمه شده در سده های آغازین پیدایش اسلام می باشد. در این راستا ابتکارات فیلسوفان مسلمان و بررسی موردی چندین مساله و نظریه فلسفی نشانگر آن است که علم فلسفه در طی سالیان گذشته تاثیر فراوانی از قرآن و آموزه های اسلامی دریافت نموده و نام حکمت متعالی برازنده آن گردیده است.

بومی سازی, فلسفه, حکمت الهی, قرآن, یونان