علی قربانی پور - دانش آموخته دکتری اصلاح نباتات دانشگاه گیلان

بهبود کیفیت برنج به عنوان تامین کننده غذای حدود ۴۰ درصد از مردم جهان از اهداف اصلاحگران نبات است و اصلاح برای افزایش ارزش غذایی در صورتی که اثر سوئی بر روی عملکرد کل نداشته باشد، سودمند خواهد بود. کیفیت برنج به تناسب عواملی مانند مصرف، خواص و زمینه های محلی مصرف کنندگان تعیین میشود. ظاهر بازار پسندی بیشترین اهمیت را دارد. روش تبدیل و نوع دستگاه تبدیل کننده برنج در مشخصات برنج سفید تاثیر بسیار دارد. کیفیت دانه برنج از نظر اقتصادی صفت مهم در برنج است و ترکیبی از صفات زیادی است که توسط ظرفیت ژنتیکی رقم و اثر متقابل آن با محیطی که در آن کاشته میشود تعیین میشود و هر نوع اطلاعاتی در مورد مکانیسم های ژنتیکی که صفات کیفی را کنترل میکنند برای اصلاحگر مفید خواهد بود. کیفیت دانه برنج بیشتر با سه صفت فیزیک وشیمیایی نشاسته مثل درصد آمیلوز، غلظت ژل و درجه حرارت ژلاتینی شدن آندوسپرم دانه برنج در ارتباط است. در سال های اخیر مطالعات زیادی در مورد نحوه کنترل صفات کیفی در برنج انجام شد که نشان دهنده تاثیر بیشتر اثرات افزایشی ژنها بر اغلب صفات تعیین کننده کیفیت دانه برنج میباشد و این صفات تحت کنترل یک یا دو ژن با اثرات زیاد و به همراه چند ژن تغییر دهنده قرار دارند

برنج، صفات کیفی، کیفیت پخت، مطالعه ژنتیکی