علی ویانی - استادیار، گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

بیماری لکه موجی ناشی از قارچ Alternaria alternata یکی از رایج ترین بیماری های سیب زمینی درمزارع استان آذربایجان شرقی است و سالانه بین ۱۵ -۱۰ درصد محصول در اثر این بیماری از بین میرود. در این تحقیق، تاثیر برخی مواد القاکننده مقاومت شامل اسید سالیسیلیک، اسید اگزالیک و متیل سالیسیلات در مهار این بیماری، در شرایط گلخانه ای در روی رقم آگریا به عنوان حساسترین رقم سیب زمینی بررسی شد. نتایج نشان داد که مواد القا کننده مقاومت در غلظت های مختلف تاثیر به سزایی در کاهش شدت بیماری دارند و بیشترین درصد مهار بیماری مربوط به اسید سالیسیلیک ۱ میلیمولار و کمترین درصد نیز مربوط به اسید اگزالیک ۱۰ میلیمولار بود. در بررسی های آزمایشگاهی، بیشترین درصد بازدارندگی از رشد شعاعی میسلیوم قارچ عامل بیماری، مربوط به متیل سالیسیلات ۸۰۰ میکرومولار و اسیداگزالیک ۰۱ میلی مولار و کمترین درصد بازدارندگی نیز متعلق به اسید اگزالیک ۲/۵ میلی مولار بود. با افزایش غلظت اسید سالیسیلیک و متیل سالیسیلات، درصد بازدارندگی از رشد میسلیومی قارچ عامل بیماری نیز افزایش نشان داد درحالیکه در مورد اسیداگزالیک، این افزایش فقط تا غلظت ۱۰ میلی مولار مشاهده شده و بعد از آن کاهش یافت. در آزمون تاثیر مواد القا کننده مقاومت بر تندش اسپورهای قارچ آلترناریا، اسیداگزالیک در غلظت های ۲۰ ۱۰ ، ۵ ، و ۲/۵ میلی مولار به ترتیب موجب تندش اسپورها به میزان ۰ ۰ ، ۷۵ ، و ۱۰۰ درصد گردید. اسید سالیسیلیک و متیل سالیسیلات در تمامی غلظت های مورد استفاده، هیچ نوع ممانعتی از تندش اسپورها ایجاد نکرده و در تمام این تیمارها تندش ۱۰۰ درصدی اسپورها مشاهده گردید.

آلترناریا، سیب زمینی، لکه موجی، مواد القا کننده مقاومت