عبداله ایمان مهر - استادیار گروه مکانیک ماشینهای کشاورزی دانشگاه اراک

در این تحقیق دان ههای لوبیا، سویا و نخود قبل از اینکه در معرض خسارات مکانیکی ناشی از نیروی ضربه قرار گیرند بترتیب در رطوبت 6/2و5/5و5/9 درصد (بر پایه خشک) نگهداری گردید. دامنه تن شها بگونه ای انتخاب شد تا خسارات مکانیکی وارده با چشم غیر مسلح غیر قابل مشاهده باشد. بر این اساس برای هر نوع دانه شش تنش ضربه حاصل ترکیب سه سطح مختلف نیرو و دو موقعیت متفاوت دانه بکار گرفته شد. دانه ها هنگام ضربه یا بر وجه کناری (لپه ها) یا در راستای طولی (محور جنینی) قرار گرفتند. اثر دو فاکتور نیرو و موقعیت دانه بر میزان جوان هزنی دانه ها معن یدار گردید. با افزایش نیروی ضربه، درصد جوان هزنی دان هها کاهش یافت. موقعیت دانه ها، اختلافمعنی داری را بر درصد جوانه زنی نشان داد. دانه هایی که تحت اعمال ضربه در راستای طولی قرار گرفتند خیلی بیشتر از دانه هایی که تحت اعمال بار در سطح جانبی قرار داشتند، آسیب دیدند. حساسیت دانه در راستای طولی تنها دلیل کاهش بیشتر درصد جوان هزنی نسبت به موقعیت جانبی نیست بلکه بدلیل کاهش سطح تماس در موقعیت طولی،تنشهای ضربه نسبت به موقعیت جانبی افزایش می یابد. افزایش سطح تماس در دانه های لوبیا باعث شد تا تنشها علی رغم نیروی وارده بیشتر، نسبت به دانه های سویا و نخود کمتر باشد. در نتیجه دوام و درصد جوانه زنی دانه هایلوبیا بیشتر از دان ههای سویا و نخود بود. نه تنها نیروی ضربه بر روی میزان خسارت وارده به دانه تأثیر م یگذارد، بلکه قسمتی از دانه که این ضربه را دریافت م یکند و سطحی که ضربه را م یپذیرد فاکتورهایی هستند که باید هنگام اعمال تنشهای واقعی مورد توجه قرار گیرند

خسارت مکانیکی، تنش ضربه، لوبیا، سویا، نخود