فهیمه رجبی - استادیار گروه علوم تربیتی،دانشگاه پیام نور ،ایران
محمدمهدی دفاعی نسب - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه پیام نور مرکز آباده

یکی از رویکردهای جدید آموزشی که ارتباط بسیار نزدیک با فلسفه ساخت گرایی دارد استفاده از نقشه مفهومی در مرحله های مختلف آموزش از طرح و تهیه محتوی و برنامه درسی گرفته تا مرحله اجرا و ارزشیابی آن است . هدف تحقیق حاضر بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی بر انگیزش پیشرفت و یاداری درس فناوری اطلاعات پایه ششم ابتدای بود. جامعه ی آماری کلیه ی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر آباده در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود که ۳۰ نفر از آنها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند (۱۵ نفر گروه کنترل و ۱۵ نفر گروه آزمایش ). روش تحقیق طرح نیمه آزمایشی »پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل« استفاده شد. به منظور سنجش انگیزه پیشرفت از پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس (A.M.T) و برای سنجش میزان یادآری درس فناوری اطلاعات دانش آموزان از نمرات قبل و بعد آموزش در آزمون این درس استفاده گردید. در انجام این پژوهش پس از انتخاب نمونه آماری، مشخص شدن کلاسهای گروه آزمایش و کنترل که شامل دو کلاس بودند و هماهنگی لازم با آموزش و پرورش، مدیران و معلمان مدرسه با مرحله آماده سازی شروع می شد. طی ۷ جلسه ۴۵ دقیقه روش تدریس با نقشه مفهومی به گروه آزمایش تدریس شد و در پایان پس از ۷ مرحله آموزش به هر دو شیوه رایج و مبتنی بر نقشه مفهومی به اجرای پس آزمون (آزمون انگیزش پیشرفت تحصیلی ) پرداخته شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در گروههای آزمایش و کنترل از لحاظ یادداری فناوری اطلاعات و انگیزه پیشرفت تفاوت وجود دارد؛ بنابراین نقشه مفهومی در بهبود فناوری اطلاعات و انگیزه پیشرفت دانش آموزان تاثیرگذار است .

آموزش مبتنی بر نقشه ی مفهومی ، انگیزش پیشرفت ، یادداری، دانش اموزان پسر پایه ششم ابتدایی