غلام حسین گنایی - دانش پژوه سطح سه فقه و اصول جامعه المصطفی العالمیه
سید ذکی موسوی - فارغ التحصیل سطح چهار فقه و اصول جامعه المصطفی العالمیه

 در این مقاله، بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حضانت و ماهیت آن و شرایط صاحب حق حضانت، به بررسی اقوال و ادله مختلف در این زمینه پردخته شده است. حق حضانت کودک در دوران شیرخوارگی، مشترک میان پدر و مادر است و پس از آن، متعلق به پدر می باشد. با بررسی دیدگاه های مختلف فقها، چنین به دست می آید که حضانت کودک، به ترتیب اولویت بر والدین، واجب کفایی است و ذکر سن و زمان خاص در برخی از روایات، ناظر به انحصار سرپرستی کودک به یکی از والدین و الزام او نیست، به این گونه که امکان جابجایی حضانت در صورت توافق والدین و شایستگی آنها یا در شرایط عسر و حرج نباشد؛ بلکه تنها بیانگر اولویت در پذیرش این واجب است. افزون بر این، اولویت مادر برای سرپرستی کودک، پسر باشد یا دختر، تا هفت سالگی است. در فرض طلاق نیز، حق حضانت فرزند (اعم از پسر یا دختر) تا سن هفت سالگی، در صورتی که مادر ازدواج نکرده باشد، با اوست و پس از آن با پدر می باشد. در فرض فقدان یکی از والدین نیز حق حضانت برای دیگری ثابت است و حقی برای شخص ثالث، وجود ندارد.

حضانت, رضاع, طلاق, حضانت لقیط