داود مومنی - اعضای هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی جیرفت، خوزستان و کرج
الیاس دهقان
احمد شریفی

به منظور بررسی اثر روشهای خاک ورزی حفاظتی و مرسوم بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در منطقه جیرفت و کهنوج، پژوهشی در سال زراعی89-88در اراضی گندم منطقه اجرا شد. در این تحقیق دو روش خاک ورزی مرسوم و حفاظتی به روش آماری t تست مورد مقایسه قرار گرفتند. روش مرسوم آماده سازی زمین شامل یک بار شخم زدن با گاوآهن برگرداندار، دوبار دیسک، ماله و مرزبندی مزرعه بود. روش خاک ورزی حفاظتی نیز شامل استفاده از دستگاه چیزل پکر دارای 9 شاخه در دوردیف، 4 تایی در جلو و 5 تایی در عقب، با عرض کار 2/25 متر منضم به یک غلتک، یک بار دیسک زدن و مرزبندی بود. داده برداری مربوط به این تحقیق در مزرعه ای با بافت لوم رسی صورت گرفت. صفات زیر در این تحقیق اندازه گیری شدند: درصد برگردان بقایای گیاهی، مقدار سوخت مصرف شده در عملیات خاک ورزی، هزینه ی سیستم، رطوبت خاک در سطح 5-0 و15-10 سانتیمتر زمان انجام عملیات، تعداد بوته در متر مربع، تعداد پنجه در بوته، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد و وزن هزار دانه. نتایج بدست آمده نشان داد که مصرف سوخت در روش خاک ورزی حفاظتی نسبت به روش مرسوم حدود 17 لیتر در هکتار کاهش داشته است. میزان رطوبت سطح خاک بلافاصله بعد از کشت در روش خاک ورزیحفاظتی بیشتر از خاک ورزی رایج بود. مقایسه هزینه های تقریبی انجام عملیات نشان داد خاک ورزی حفاظتی کم هزینه تر است. تعداد بوته در واحد سطح در خاک ورزی حفاظتی از روش خاک ورزی مرسوم کمتر بود . افزایشتعداد دانه در هر سنبله و کاهش وزن هزاردانه در روش خاک ورزی حفاظتی از یکطرف و از طرف دیگر افزایش وزن هزار دانه در روش خاک ورزی مرسوم باعث شده تا میزان عملکرد دانه در هر دو روش تقریبا یکسان باشد

خاک ورزی حفاظتی، خاک ورزی مرسوم، گندم، عملکرد