مونا چراغی - استادیار دانشگاه شهید بهشتی
زهرا بی غم - کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی
عباس ذبیح زاده - دکتری تخصصی دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا نیک فرجام - دکتری تخصصی دانشگاه خوارزمی
سجاد توسلی - کارشناس ارشد دانشگاه فردوسی مشهد

مرز به معنای معیاری روان شناختی است که از یکپارچگی یک فرد یا گروه محافظت می کند و به فرد یا گروه کمک می کند محدودیت های واقع بینانه ای برای مشارکت در یک رابطه یا فعالیت تعیین کنند. وجود مرز های واضح برای سلامت جسم و روان انسان ضروری است. مفهوم مرز تا حد زیادی تحت تاثیر بافت فرهنگی است و برای افراد متفاوت می تواند معانی متفاوتی را تداعی کند. بنابراین می توان انتظار داشت که افراد درک متفاوتی از آن در هر بافت فرهنگی داشته باشند. مقاله حاضر با این سوال آغاز می گردد که ساختار معنایی و مفهوم مرز برای ایرانیان چگونه است؟ در مرحله اول تعداد ۲۸۹ نفر از طریق پاسخ دهی اینترنتی به یک سوال، در پژوهش شرکت کردند. از آنها خواسته شد حداقل ۱۰ کلمه را که در ارتباط با مفهوم مرز در روابط بین فردی به ذهن شان خطور می کند ارائه کنند. پس از استخراج ۱۰ واژه پرتداعی، در مرحله دوم از ۱۹۵ شرکت کننده خواسته شد تا بر اساس تکلیف مشابهت قضاوت شده، میزان ارتباط بین ۱۰ واژه مذکور را به شکل دو به دو مشخص کنند. نتایج تحلیل تناظر نشان داد که کلمات مذکور با درنظرگرفتن دو بعد اهمیت طرف مقابل و سهولت ابراز خود قابل تبیین اند. بدین ترتیب چهار وضعیت در روابط بر اساس تغییرات دو بعد مذکور قابل فرض است که در هر کدام از این وضعیت ها مرز در روابط، خاصیتی متفاوت دارد. 

مرز, روابط بین فردی, ایران, فرهنگ, حریم خصوصی