آناهیتا امیرخان - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل،ایران
مریم نیکزاد - استادیار، دانشکده مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران
وحید عرفانی مقدم - استادیار، گروه نانو فناوری پزشکی، دانشکده فناوری های نوین، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گلستان، گرگان، ایران
محبوبه کشیری - استادیار، گرایش فناوری مواد غذایی، دانشکده صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

در سالهای اخیر آنتوسیانین ۱به عنوان ماده فعال زیستی در زمینه های دارویی و غذایی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اما ناپایداری آن در شرایط محیطی کاربرد آن را محدود کرده است. در این پژوهش، نانوذرات لیگنین۲ از لیگنین قلیایی سنتز و قابلیت آن جهت کپسوله سازی آنتوسیانین بررسی گردید. نانوذرات لیگنین به روش خودمونتاژ و با استفاده از حلال تتراهیدروفوران سنتز شد. مشخصه یابی نانوذرات لیگنین و نانوکپسول های لیگنین حاوی آنتوسیانین با استفاده از آنالیزهای طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه ۳(FTIR)، پراکندگی نور دینامیکی ۴(DLS) و میکروسکوپ الکترونی روبشی ۵(FESEM) انجام گردید. نتایج آنالیز FTIR سنتز موفقیت آمیز نانوذرات لیگنین و کپسوله شدن آنتوسیانین را تایید نمود. اندازه نانوذرات لیگنین طبق نتایج آنالیز DLS، ۲۶۱ نانومتر بهدست آمد که بعد از کپسوله کردن آنتوسیانین در آنها اندازه ذرات به ۳۷۵ نانومتر افزایش یافت. مقدار پتانسیل زتا برای نانوذرات لیگنین و نانوکپسولهای لیگنین حاوی آنتوسیانین به ترتیب برابر با -۴۵/۲ و -۳۳/۴ بوده و بیانگر آن است که ذرات دارای پایداری قابل قبولی میباشند. نتایج آنالیز (FESEM ) نشان داد که نانوذرات سنتز شده دارای شکل کروی، منظم و یکنواخت میباشند که بعد از کپسوله سازی نیز این مورفولوژی حفظ گردید. بازده کپسوله سازی برای نمونه سنتز شده برابر ۴۷/۳ درصد محاسبه شد که قابلیت نانوذرات لیگنین را جهت کپسوله کردن آنتوسیانین نشان میدهد.

نانوذرات لیگنین، کپسوله کردن، مواد فعال زیستی، آنتوسیانین.