هومن شریف نسب - اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی
محمود صفری
احمد حیدری

تراکم خاک در اثر تردد تراکتورهای سنگین و تکرار خاک ورزی به وجود می آید. این عامل خواص فیزیکی خاک و نفوذ پذیری آب در خاک را تغییر می دهد که ممکن است موجب کاهش عملکرد در خیلی از محصولاتکشاورزی شود.چنانچه خاک ورزی عمیق به طور مناسب انجام شود، می تواند اثرات منفی تراکم خاک را کاهش دهد. آزمایشی در سال زارعی 86-85در ایستگاه های تحقیقاتی تجرک همدان، جلگه رخ مشهد، ورسن گلستان و صفی آباد دزفول انجام شد. در این تحقیق از چهار روش خا کورزی شامل: -1 نیمه زیرشکن تا عمق 30 سانتی متر و خاک ورزی مرسوم -2 زیرشکن به عمق 50 سانتی متر و خاک ورزی مرسوم-3 شخم با گاوآهن قلمی تا عمق 30 سانتیمترتیمار شاهد (شخم با گاوآهن برگرداندار به عمق 30-25سانتیمتر) استفاده شد. این تحقیق به صورت طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. قبل و بعد ازاعمال روش های مختلف خا کورزی، پارامترهای جرم مخصوص ظاهری خاکpH و EC خاک اندازه گیری شد. همچنین عملکرد گندم اندازه گیری و محاسبه شد.نتایج نشان داد با توجه به حداقل بودن اختلاف عملکرد محصول در تیمارهای مختلف و بالا بودن هزینه و مصرف بالای انرژی در تیمار هائی که ازدستگاه زیرشکن استفاده شده است می توان از روش های کم خاک ورزیاستفاده نمود. بیشترین عملکرد محصول مربوط به استان خراسان رضوی( روش خاک ورزی زیرشکنی ) به میزان 6050 کیلوگرم بر هکتار و کمترین آن مربوط است به استان گلستان (با استفاده از خاک ورزی با گاوآهن قلمی) بهمیزان 2004 کیلوگرم در هکتار بود.در مجموع عملکرد گندم در استان خراسان در تمام روش های خاک ورزی بیشترین و در استان گلستان در تمام روش ها کمترین مقادیر گزارش گردیده است

خاک ورزی عمیق، زیرشکن زنی، خواص فیزیکی و شیمیایی خاک، گندم آبی