شهلا بختیاری - عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا
زینب شیرمحمدی - کارشناس ارشد تاریخ اسلام

عصر اول خلافت عباسی با وجود برخورداری از نیرومندی خلافت ، دورانی مملو از ناآرامیها و شورشها بر ضددستگاه خلافت بود، به ویژه شورشها و رقابتهای اعضای خاندان عباسی که ساختار سیاسی خلافت عباسی را با مشکلمواجه میکرد. با قدرت گیری عباسیان، میان اعضای خاندان های آن که هرکدام خود را به نوعی در قدرت مکتسبهسهیم میدانستند، تمایز و اختلافاتی بروز کرد. رقابت و شورش ولیعهدها و گاه درگیری آنان با خلیفه وقت و همچنیننارضایتی و حرکت اعمام و بنی اعمام خلیفه بر ضد او، هرکدام خلافت را در تنگناهایی قرار میداد و ان را به تغییراتیدر ساختار وامیداشت. در بررسی تاثیر رقابتها بر ساختار سیاسی خلافت عباسی میتوان عرصه هایی فرض کرد کهورود در آنها سبب تغییر در گرایش ساختار قدرت به خلافت مطلقه، تعدد مراکز قدرت و کوشش برای غلبه بر آن ونیز دخالت عناصر درباری در تصمیمات سیاسی و غلبه جنگ قدرت و بی ثباتی سیاسی شده بود.

عباسیان، عصر اول، رقابتها، ساختار سیاسی