سرور اسفنده - گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
افشین دانه کار - گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
عبدالرسول سلمان ماهینی - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

هدف این پژوهش شناسایی الگوهای تاریخی وپیش بینی اندازه و نحوه رشد آینده شهری و تغییرات کاربری اراضی در مناطق ساحلی است. موضوعی که با وجود اهمیت سرزمین های ساحلی تاکنون به آن پرداخته نشده است. این مطالعه در ناحیه ساحلی شهرستان پارسیان و با استفاده از مدل SLEUTH-۳R به عنوان نسخه ایی جدید از مدل های سلول های خودکار انجام شد. بر اساس نتایج، رشد شهری در این منطقه بیش از همه تحت تاثیر پستی و بلندی ها بوده و ایجاد لکه های سکونت گاهی با شبکه حمل و نقل رابطه ایی خطی دارد. همچنین رشد شهرها بیشتر از اراضی درونی شهری شکل گرفته وایجاد لکه های پراکنده شهری و رشد ناشی از حاشیه های شهر با نسبت کمتری در شکل گیری سکونت گاه های این منطقه نقش دارند. از سوی دیگر، مساحت مناطق شهری از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۵۰، از ۱۲۰۰ هکتار به ۳۴۸۱ هکتار افزایش خواهد یافت که معادل نرخ رشد برابر با ۵۸/۷۳ است. احتمال انتقال سایر کاربری ها به شهر نیز نشان می دهد که در حدود ۴۷ درصد از مساحت اراضی بایر به کاربری شهری تبدیل خواهد شد. نتایج این مطالعه می تواند چشم انداز مناسبی برای تصمیم گیران در طرح ریزی سرزمین و مدیریت منابع طبیعی فراهم نموده و در راستای توسعه پایدار شهری در این منطقه نقش بسزایی داشته باشد.

مدل سازی, توسعه شهری, شبکه خودکار, SLEUTH-۳R, پارسیان