محمد مظهری - استادیار حقوق دانشگاه تبریز
سمیه مرندی - کارشناس ارشد حقوق

چکیدهدو قاعده مهم و بسیار حائز اهمیت در حقوق، مفهوم «اهلیت» در حقوق خصوصی و «صلاحیت» در حقوق عمومی است. این دو گرچه در نگاه اول بسیار به یکدیگر شباهت دارند، اما با بررسی بیشتر می توان به تفاوت های عمده ای که میان این دو وجود دارد، پی برد؛ بنابراین به تبع این تفاوت ها، آثار حقوقی خاصی نیز از این دو نشات می گیرد که بر هر یک از این دو مفهوم، مترتب می باشد. از جمله این آثار می توان به تفاوت در نظارت اشاره داشت. هدف اساسی از نظارت در حقوق عمومی، جلوگیری از فساد و کنترل کیفیت انجام وظایف و صلاحیت های محوله به مقامات عمومی است؛ اما نظارت بر اهلیت در حقوق خصوصی، اهمیتی مانند نظارت بر صلاحیت در حقوق عمومی را ندارد. اثر حقوقی دیگری که بر این دو مفهوم حاکم است، تفاوت در مرجع دادرسی رسیدگی به دعاوی مربوط به اهلیت در حقوق خصوصی که به وسیله دادگاه های دادگستری صورت می گیرد و صلاحیت در حقوق عمومی که بسته به نوع و ماهیت دعوی به لحاظ اساسی بودن، اداری بودن مرجع رسیدگی بدان نیز متفاوت خواهد بود. ازاین رو در نوشتار حاضر به دنبال بررسی مسائل مطرح شده با دیدی تحلیلی هستیم. 

کلیدواژه ها: آثار حقوقی, اهلیت, حقوق خصوصی, حقوق عمومی, صلاحیت