محمد رسول آهنگران - دانشیار دانشگاه تهران (نویسنده مسئول).
مهدی سعیدی - کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران.

چکیدهیکی از اصول حاکم بر قراردادهای خصوصی میان اشخاص، اصل حاکمیت اراده یا اصل آزادی قراردادها است که یکی از مباحث مهم حقوق قراردادها به شمار می رود. طبق این اصل، متعاقدین در انتخاب طرف قرارداد خود و همچنین شکل، قالب، میزان و شرایط قرارداد خود آزادند، مگر اینکه قانون، اخلاق حسنه و نظم عمومی، آن ­­ را محدود کرده باشد. اگرچه شکل و قالب برخی از عقود و قراردادها در قانون مدنی معین شده است، ولی طبق اصل آزادی قراردادی طرفین قرارداد می توانند، شکل و قالبی غیر از عقود معین انتخاب کنند. در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران اصلی ترین حامی آزادی قراردادی، ماده ۱۰ این قانون است و در حقوق اسلام فقها مستندات و دلایل متعددی را از لابه لای نصوص و روایات استخراج کرده و به عنوان مبانی آزادی قراردادی معرفی کرده اند.

کلیدواژهها: آزادی قراردادی, تراضی, حاکمیت اراده, قراردادهای نامعین, مبانی