تارا مختاری - دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران جنوب، تهران، ایران
مهدی سمایی - دانشیار زبان شناسی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، تهران، ایران
بهرام مدرسی - استادیار زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز، تهران، ایران

این مقاله مختص رده شناسی مقوله حالت در چهار گونه از زبان ترکی، یعنی ترکی آذری، خلجی، ترکی آناتولیایی (استانبولی) و ازبکی است. حالت نمایی یکی از روش های کاربردی برای نشان دادن ارتباط نحوی میان عناصر جمله است. به طوری که رابطه نحوی میان گروه اسمی و فعل را نشان می دهد . رویکرد نظری اصلی این تحقیق نظام حالت نمایی براساس رویکرد کامری (۱۹۸۹) است که پنج رده زبانی را از لحاظحالت نمایی معرفی کرده است . داده های منتخب این پژوهش از متون ادبی و داستانی است و جملات گردآوری شده از این متون استخراج شده اند. بر اساس داده ها در زبان ترکی و گونه های آن شش حالت وجود دارد که حالت های فاعلی، مفعولی مستقیم، مفعولی غیر مستقیم، اضافی، ازی و دری هستند. تظاهر حالت با استفاده از تکواژهای وابسته حالت نما به صورت پسوند است. در این مقاله همچنین به مبحث گذرایی در حالت نمایی پرداخته شده است . از آنجا که این چهار گونه از چند شاخه زبان ترکی هستند، شباهت ها و تفاوت هایی دارند که بررسی رده شناسانه آن در این مقاله انجام شده است.

تصریف, پسوند, حالت, مطابقه, گونه, زبان ترکی, زبان شناسی اجتماعی