راضیه اسماعیلی - گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی دانشگاه بیرجند
جلیل اله فاروقی هندوالان - گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی دانشگاه بیرجند
حسین نویدی نیا - گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی دانشگاه بیرجند

پژوهش حاضر به بررسی ویژگی های گفتمانی دانش آموزان دختر و پسر مقطع اول متوسطه شهر بیرجند بر اساس رویکرد تسلط لیکاف (۱۹۷۵) می پردازد. بر اساس این نظریه، زنان به دلایل فرهنگی، اجتماعی و... در فرودست مردان قرار می گیرند و این موضوع در گفتمان آنها بازتاب می یابد. جامعه آماری این تحقیق شامل ۲۷۸ دانش آموز دختر و ۲۷۸ دانش آموز پسر است که گفتمان کلاسی آنها در طول یک سال تحصیلی ضبط و پیاده سازی شده و با بهره-گیری از روش کدگذاری گلیزر و اشتروس و آزمون خی دو تحلیل شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که اگرچه انتظار می رفت با ارتقاء سطح آگاهی جامعه به دلیل تحصیلات، فراگیر شدن فضای مجازی و تحولات اجتماعی، گفتمان جامعه هدف تحقیق حاضر از این تحولات تاثیرپذیری مثبت داشته باشد و به تعدیل رابطه فرادستی و فرودستی زبانی پسران و دختران منجر شده باشد، تمایزات زبانی مورد نظر لیکاف همچنان معتبر است و دختران نوجوان در تمامی معیارهایی که نشان دهنده بی-اعتمادبه نفسی، زبان عاری از قدرت و قرار گرفتن در جایگاه ضعیف است، بسامد بیشتر را با تفاوتی معنادار از آن خود کرده اند.

رابین لیکاف, نظریه تسلط, گفتمان کلاسی, جنسیت, دانش آموزان دختر و پسر بیرجند, زبانشناسی اجتماعی