حیدر عبداللهی - دانشجوی دکتری پیام نور تهران
بهناز علی پور گسکری - استادیار دانشگاه پیام نور تهران
ایوب مرادی - استادیار، زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور
بهناز پیامنی - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی ؛ دانشگاه پیام نور(عضو هیئت علمی استان تهران)

تحلیل گفتمان، از جمله نظریه های نسبتا جدیدی است که ابتدا در سیاست و علوم اجتماعی مطرح و سپس وارد مباحث ادبی شد و مبنایی برای بررسی و تحلیل مفاهیم ادبی را فراهم کرد. تحلیل گفتمان، مسیرهای سه گانه ساختگرا، نقشگرا و انتقادی را طی کرد تا سرانجام لاکلا و موف با تلفیق نظریه های پیشین و افزودن مفاهیمی تازه به آن ابعاد دیگری بخشیدند. در این پژوهش، اندیشه های اجتماعی-سیاسی در اشعار شیرکو بیکس و مهدی اخوان ثالث بر مبنای تحلیل گفتمان لاکلا و موف بررسی شده است و تفاوت ها و شباهت های دیدگاه-های دو شاعر در زمینه دال مرکزی (میهن پرستی) و دال های های شناور پیرامون آن مانند آزادی، عدالت، عشق و انسان تشریح شده است. یافته های پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس شیوه کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته، نشان می دهد هر دو شاعر دارای اشتراکات بسیار و در برخی موارد تفاوت-های اندکی در زمینه اندیشه اجتماعی- سیاسی هستند و این به علت اشتراکات اجتماعی و فرهنگی در ادب فارسی و کردی و همچنین شرایط خاص دوره دو شاعر بوده است.

تحلیل گفتمان, شیرکو بیکس, اخوان ثالث, لاکلا و موف, سیاست, علوم اجتماعی