کیانوش محمدی روزبهانی - مسئول گروه پژوهشی مطالعات اجتماعی مرکز تحقیقات سازمان سنجش آموزش کشور، تهران، ایران

هدف: مسئله پژوهش حاضر بررسی سیاست­ها و قوانین وضع شده درباره آزمون سراسری ورود به دانشگاه­ها از جهت تشخیص مسئله، پیامدها و راهکارهای پیش بینی شده و خلاءهای موجود بود. روش پژوهش: به این منظور با بررسی و تحلیل قوانین و مقررات وضع شده طی چهار دهه گذشته به روش تحلیل محتوای کیفی، سیاست­ها و مقررات مترتب بر آنها (از جهت مسئله­یابی و راهکارها) استخراج شد. یافته ها: بر اساس یافته­های به دست آمده، عدالت در دسترسی به آموزش عالی، توسعه آموزش عالی، تنوع دوره­های آموزشی، کاهش محدودیت­های جنسیتی (افزایش مشارکت زنان)، اصلاح روش­های سنجش ورودی، بومی گزینی و اصلاح و بهبود ساختاری، به عنوان هفت سیاست اصلی استخراج شد. نتیجه گیری: ارزیابی سیاست­ها از دیدگاه مسئله یابی نشان می­دهد که بخشی از سیاست­ها همگام با تحولات جهانی آموزش عالی از جهت فراهم آوردن زمینه­های گسترش آموزش عالی، مشارکت زنان و افزایش برابری و عدالت در دسترسی به آموزش عالی مثبت ارزیابی می­شود. با این حال فقدان نگاه آمایشی و غفلت از گسترش و تنوع بدون معیار آموزش عالی را می­توان از عوامل اصلی کاهش کیفیت و دامن زدن به تقاضای آموزش عالی محسوب کرد. همچنین سیاست تغییر روش­های سنجش (با هدف بهبود)، به دلیل ضعف در شناخت مسئله و پشتوانه­های علمی و بی توجهی به زیرساخت­های لازم، نه تنها موجب بهبود آزمون­های ورودی نشده است بلکه پیامدهای منفی کاهش کیفیت آموزش همگانی به صورت تورم نمره و معدل را در دوره متوسطه به دنبال داشته است. فقدان هرگونه سیاست­گذاری در حوزه مدیریت تقاضا، ضعف هماهنگی بین مراجع متعدد سیاست­گذار و تصمیم­گیرنده و فقدان ارزیابی از پیامدهای سیاست­ها و قوانین وضع شده را می­توان از مهم­ترین نقاط ضعف سیاست­گذاری­ها در نظام ورود به آموزش عالی به شمار آورد.

آزمون سراسری, کنکور, سیاست­گذاری آموزش عالی