مهیار کریمی - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران.
عبدالعزیز آبتین - استادیار، گروه مدیریت بازرگانی دریایی، عضو هیات علمی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران.
حسین عسگری پور گلویک - مربی، گروه مدیریت بازرگانی دریایی، عضو هیات علمی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران.

شهروندی زیست محیطی، به معنای داشتن دانش، نگرشها و مهارتهایی در زمینه ی محیط زیست شهری است، به طوری که این موارد به رفتار طرفدار محیط زیست منجر شود. شهروندان با رفتارهای زیست محیطی، بیشترین مسئولیت را در قبال محیط شهری و در نتیجه، حفظ ارزشهای طبیعی، تاریخی و میراثی آن دارند. لزوم تحقیق حاضر، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر رفتار شهروندی زیست محیطی در راستای توسعه ی تجارت در منطقه ی ساحلی مکران بوده است که از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه ی آماری تحقیق، شهروندان بومی ۱۸ سال به بالا در منطقه ی ساحلی مکران بوده که با تکیه بر روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، به تعداد ۳۸۸ نفر مطالعه شدند. عوامل موثر بر رفتار شهروندی زیست محیطی در راستای توسعه ی تجارت در منطقه ی ساحلی مکران، بر اساس نظرات تیم خبرگان به تعداد ۲۶ عامل در قالب ۷ معیار، مبنای مطالعه قرار گرفتند که با مکانیزم پرسشنامه ای با فرمت AHP برای مقایسه ی زوجی شاخصها به روش تحلیل سلسله مراتبی، طراحی شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها بر پایه ی مدلهای تصمیمگیری چند معیاره از نرم افزار Team Expert Choice و نرخ سازگاری IR در هر ماتریس زوجی، استفاده شد. جمیع نظرات تلفیقی آزمودنیها، حاکی از بالاترین رتبه ها برای عوامل درک عمومی از محیط شهری و میزان مسئولیت پذیری نسبت به محیط زیست شهری بوده است. اما؛ عوامل نگرشی و نیروهای خارجی، پایینترین رتبه ها را داشته اند.

توسعه ی تجارت، رفتار شهروندی، شهروندان، شهروندی زیست محیطی، منطقه ی ساحلی مکران.