واسنجی و تعیین اعتبار مدل APSIM برای شبیه سازی رشد، نمو و عملکرد دو هیبرید ذرت دانه ای در مقادیر مختلف نیتروژن

هدف از این مطالعه، اعتبارسنجی مدل APSIM در رابطه با قدرت شبیه سازی رشد و عملکرد ذرت دانه ای در استان کرمان با استفاده از دو هیبرید رایج ذرت در پاسخ به مقادیر مختلف نیتروژن بود. به منظور واسنجی و اعتبارسنجی مدل APSIM (version, ۷.۸) تحت شرایط مختلف فراهمی نیتروژن در راستای شبیه سازی و کمی سازی مراحل رشد فنولوژیک، زیست توده اندام های مختلف گیاهی و عملکرد دانه ارقام ذرت دانه ای، آزمایشی مزرعه ای طی دو سال زراعی ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان انجام گرفت. این تحقیق در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو هیبرید ذرت دانه ای (سینگل کراس ۷۰۴ و ماکسیما) و چهار مقدار نیتروژن (۰، ۹۲، ۲۲۰ و ۳۶۸ کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج حاصل از شبیه سازی توسط مدل APSIM نشان داد که مقدار جذر میانگین مربعات خطای نرمال (nRMSE) در رابطه با پیش بینی فنولوژی گیاه (تاریخ گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیک) برای هر دو رقم به ترتیب برابر با ۱۳/۶ و ۳۵/۲ بود اما ضعف اصلی مدل در این قسمت، عدم حساسیت مدل نسبت به تاثیر کمبود نیتروژن بر فنولوژی گیاه بود. مقادیر میانگین nRMSE طی اعتبارسنجی مدل برای شاخص سطح برگ بیشینه دو هیبرید سینگل کراس ۷۰۴ و ماکسیما ۶/۱۴ درصد بود. مقادیر مذکور در برداشت نهایی در رابطه با بیوماس کل و عملکرد دانه به ترتیب ۳/۹ و ۷/۱۱ درصد بود. به طورکلی نتایج نشان داد این مدل قادر است به عنوان ابزاری قابل اعتماد برای پیش بینی صفات مهم گیاهی مانند عملکرد محصول قبل از انجام آزمایش های مزرعه ای، کاهش هزینه های تحقیقاتی و تخمین صحیح میزان سازگاری هیبریدهای رایج و جدید ذرت در استان کرمان و درعین حال شرایط مختلف تغذیه ای نیتروژن به کار گرفته شده و همچنین نقش بسیار مهمی در اتخاذ تصمیمات خرد و کلان مدیریتی در راستای مدیریت پایدار مزارع ذرت در استان کرمان ایفا نماید.

Keywords:

اعتبارسنجی , رسیدگی فیزیولوژیک , شاخص سطح برگ , گلدهی