رضا سکوتی نسیمی - دانشیار حقوق خصوصی دانشگاه تبریز

عقد نکاح به عنوان تشکیل دهنده بنیان خانواده، باید بر اساس صداقت زن و شوهر و اطرافیان آنان ایجاد شود. اما گاهی طرفین عقد یادشده یا اطرافیان آنان صداقت را فراموش کرده، با کتمان واقعیت به انعقاد آن اقدام می کنند که از آن به تدلیس تعبیر می شود که روزبه روز هم میزان ارتکاب و مصادیق آن افزایش می یابد. قانون مدنی در خصوص تدلیس در نکاح و آثار آن باوجود آنکه وجود تدلیس را در عقد بیع موجب خیار فسخ دانسته، هیچ گونه حکمی مقرر نکرده است. ابتدا مفهوم تدلیس از نظر فقهی و حقوقی بررسی شده و ایرادات مربوط به این مفاهیم تبیین و سپس به قلمرو تدلیس از حیث تدلیس کننده اشاره شده است که تدلیس از جانب اشخاص ثالث نیز پذیرفته شده و آنگاه شرایط و آثار تدلیس مورد بررسی قرار گرفته و معلوم شده است که برای تحقق تدلیس، نیازی به انجام عملیات متقلبانه نیست و در مواردی حتی سکوت نیز تحقق بخش تدلیس است. از نظر آثار نیز زیان دیده افزون بر اختیار فسخ نکاح، می تواند زیان های وارده بر خود را از تدلیس کننده درخواست کند و همچنین تدلیس کننده در مواردی مسئولیت کیفری نیز خواهد داشت

ازدواج, تدلیس, حق فسخ, مسئولیت کیفری, مطالبه خسارت