حسن احمدی زاده - عضوهیئت علمی گروه ادیان وفلسفه دانشگاه کاشان

یکی از مباحث کلیدی در فلسفه ی دین، تحلیل فلسفی حالات و رخدادهایی در زندگی برخی متدینان است که از آن، با عنوان تجربه ی دینی یاد میشود. این حالات و رخدادها، تاثیرات روانی، معرفتی و اعتقادی خاصی در زندگی فرد ایجاد میکنند و اگر به درستی فهم و ارزیابی نشوند، ممکن است به ایجاد باورهای متافیزیکی تازه ای در فرد منجر شوند. امروزه در بسیاری از معنویتهای نوظهور، افراد، در پی ممارستهای خاصی، تجاربی روحی یا متافیزیکی پیدا میکنند که از جهاتی شبیه به تجربه ی دینی در فلسفه ی دین هستند. به عنوان نمونه، رسیدن به آرامش، عشق مقدس به طبیعت، رخدادهای جادویی و متافیزیکی، ارتباط با نیروهای ماورائی و برخورداری از انرژیهای فراطبیعی را میتوان برخی از تجربه هایی دانست که طرفداران معنویتهای نوظهور، بویژه در مسیحیت، از آنها با عنوان تجربه های دینی یاد کرده اند، چرا که ایشان، اغلب این تجربه ها را به طور مستقیم یا غیر مستقیم، مرتبط با امر قدسی میدانند . از آنجایی که مهمترین مولفه ی تجربه ی دینی در فلسفه ی دین، ارتباط آن با امر قدسی است، از این رو، برخی، تجارب متافیزییک معنویتهای نوظهور را نیز ماهیتا تجربه ای دینی دانسته اند. در جستار حاضر، تلاش خواهیم نمود تا با توجه به مولفه های معرفتی و فلسفی تجربه ی دینی در فلسفه ی دین، میزان قرابت تجربه های متافیزیکی در معنویتهای نوظهور را با تجربه ی دینی در فلسفه ی دین، مورد بررسی قرار دهیم.

تجربه دینی، معنویت، متافیزیک، فلسفه، امر قدسی.