صدیقه علائی بخش - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

به منظور بررسی اثر تراکم و زمان مصرف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه برنج رقم طارم هاشمی در کشت مجدد، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان قائمشهراجرا گردید. عامل اصلی تراکم بوته در سه سطح (۱۶، ۲۵ و ۳۳/۳۳ بوته در متر مربع به ترتیب با رعایت فواصل کاشت ۲۵×۲۵، ۲۰×۲۰ و ۳۰×۱۰ سانتیمتر) و عامل فرعی زمان مصرف نیتروژن در پنج سطح (S۱: مصرف کامل(۱۰۰%) در پایهS۲؛۵۰% در پایه + ۵۰% در پنجه زنی، S۳:۵۰% در خوشه آغازین، S۴:۳۳/۳۳% در پایه + ۳۳/۳۳%در پنجه زنی+۳۳/۳۳% در خوشه آغازین و S۵:۳۳/۳۳% در پایه +۳۳/۳۳% خوشه آغازین+۳۳/۳۳% در خوشه دهی کامل) بودند. نتایج نشان داد که بالاترین طول خوشه (۲۱/۳۴ سانتیمتر) و تعداد خوشه چه کل در خوشه (۵۸/۵۰ خوشه چه) با فواصل کاشت ۲۵ × ۲۵ سانتیمتر (۱۶ بوته) به دست آمد و حداکثر تعداد خوشه در متر مربع (۴۷۴/۸۹ خوشه) و عملکرد دانه (۴۱۲۱/۸ کیلوگرم در هکتار) در فواصل کاشت ۳۰×۱۰سانتیمتر (۳۳/۳ بوته) مشاهده شد. همچنین تحت تراکم های ۱۶ و ۳۳/۳ بوته در متر مربع بالاترین شاخص برداشت (به ترتیب ۴۸/۴۵ و ۴۸/۹۴ درصد) حاصل آمد. با تقسیط نیتروژن به نسبت مساوی در مراحل پایه و خوشه آغازین کمترین طول خوشه (۱۹/۹۹ سانتیمتر) و خوشه چه کل (۴۷/۳۴ خوشه چه) و بیشترین تعداد خوشه در متر مربع (۴۴۵/۹۰ خوشه) مشاهده شد. همچنین بالاترین خوشه چه پر در خوشه و شاخص برداشت با تقسیط نیتروژن به نسبت مساوی در مراحل پایه، پنجه دهی و خوشه آغازین (به ترتیب ۸۸/۵۲ و ۴۹/۲۹ درصد) و مراحل پایه، خوشه آغازین و خوشه دهی کامل (به ترتیب ۸۸/۸۵ و ۴۸/۰۹ درصد) به دست آمد. تحت برهمکنش بین تیمارها، حداکثر عملکرد دانه (۴۳۸۹ کیلوگرم در هکتار) را در تراکم ۳۳/۳ بوته در متر مربع همراه با مصرف نیتروژن به میزان یکسان در مراحل پایه، پنجه دهی و خوشه آغازین مشاهده کردیم.

تقسیط نیتروژن، رقم، عملکرد، فواصل کاشت، کشت مجدد