فرح رزقی - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر.
فاطمه نعمتی - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر.
مرضیه مظلومی - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر.

نیاز به وجود امنیت یکی از اساسی ترین نیازهای انسان به حساب می آید. انسان در محیطی که احساس امنیت داشته باشد حضور مییابد و از بودن در محیطی که در آن امنیت نداشته باشد اجتناب میکند. امنیت در یک محیط سبب بهبود وضعیت زندگی افراد در محیط میشود و همچنین میزان رضایتمندی افراد را نسبت به محیطی که در آن زندگی میکنند افزایش میدهد. بسیاری از نظریه پردازان و محققان بر این باورند که تامین امنیت برای افراد در محیط با طراحی آن محیط رابطه دارد. در مقاله پیش رو نظریه ی فضاهای قابل دفاع نیومن و تاثیر آن بر امنیت مجتمع های مسکونی مورد بررسی قرار گرفتهاست. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر طراحی خصوصا فضاهای قابل دفاع بر ایجاد امنیت مجتمعهای مسکونی انجام گرفته است. روش آن توصیفی-تحلیلی بوده و اطلاعات آن با استفاده از کتابها و پایان نامه و مقالات علمی-پژوهشی، به صورت اسنادی و کتابخانهای جمعآوری گردیده است. نتایج تحقیق حاکی از اهمیت طراحی در ایجاد امنیت در محیط خصوصا در محیطهای مسکونی میباشد. برطبق نتایج بدست آمده از مطالعه و بررسی منابع گوناگون، طراحی میتواند از میزان جرم پذیری فضا بکاهد و سبب افزایش امنیت در محیط شود. از جمله الگوهای طراحی که باعث کاهش جرم پذیری در فضای مجتمعهای مسکونی میشود عبارتند از؛ ایجاد موانع فیزیکی و نمادین برای کنترل ورود و خروج افراد، ایجاد محوطه های باز تعریف شده با امکان مراقبت بیشتر، کنترل دسترسیها مانند درهای ورودی و راه پله ها، استفاده از چراغهای روشنایی مناسب در محوطه برای افزایش امنیت، جایگیری مناسب پنجره ها برای ایجاد امنیت طبیعی از فضای عمومی و نیمه خصوصی و قرارگیری واحدها به صورت صحیح تا امکان کنترل خیابانهای عمومی برای ساکنین فراهم شود و چیدمان بلوکها با خط دید مناسب و همچنین فضاهای مناسب برای گردهمایی ساکنین برای فعالیتهای سالم ایجاد گردد.

فضاهای قابل دفاع، امنیت، احساس امنیت، مجتمع مسکونی.