کریم خرسندپور - دانشجوی کارشناسی ارشد لرزه شناسی، دانشگاه خوارزمی، گروه زمین شناسی کاربردی
علی میثاقی - استادیار، دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زمین، گروه زمین شناسی کاربردی
محسن سیدعلی - کارشناس ارشد، شرکت نفت فلات قاره

روشهای کمی تفسیر داده های لرزه ای در مراحل اکتشاف تا تولید مخازن نفتی به جای روشهای کیفی، به مرور زمان جای خود را در صنعت بالادستی نفت پیدا کرده است. یکی از موفق ترین روشها برای کاوش زونهای مخزن تحلیل AVO میباشد. این روش با استفاده از داده های لرزه ای پیش از برانبارش، وجود هیدروکربن در مخزن را مشخص میکند و میتواند به عنوان نشانگر مستقیم هیدروکربوری در سنگهای آواری مفید واقع شود. در این پایاننامه روش آنالیز وتحلیل AVO به منظور آشکار سازی زون هیدروکربنی در افق بالای مخزن ماسه سنگی غار جهت تعیین حلقه نفتی در میدان نفتی ابوذر واقع در خلیج فارس انجام گردیده است. این مطالعه با استفاده از سری داده های لرزه ای سه بعدی پیش از برانبارش و نگارهای پتروفیزیکی انجام شده است. ابتدا به کمک نگارهای چاهپیمائی، مدلسازی مستقیم انجام شده و لرزه نگاشتهای مصنوعی حاصل از چاه ها تولید شده است. در ادامه با توجه به نتایج مدلسازی مستقیم و کالیبره شدن داده های لرزه ای واقعی با نگارهای چاه پیمائی، منحنی های AVO و همچنین کلاس بندی ناهنجاریهای AVO تشخیص داده شد. سپس روش پیشرفته وارونسازی AVO پیش از برانبارش ابتدا در محل چاه ها ودر نهایت بر روی داده های لرزه ای واقعی اعمال گردید. به وسیله مقاومت صوتی موج تراکمی، مقاومت صوتی موج برشی و چگالی به دست آمده محدوده مخزن از لحاظ سنگشناسی و مقاومت لرزه ای تفکیک گردید. استفاده از نتایج حاصل از وارون سازی پیش از برانبارش، نشانگرهای AVO استخراج شده و ترسیم کراسپلات نشانگرهای مختلف AVO از سری داده های لرزه ای واقعی، افق بالای مخزن ماسه سنگی غار از نظر محتوای سیال وهمچنین سنگ شناسی تفکیک گردید. کلیه این مراحل در تحلیل AVO مکمل یکدیگر بوده که در نهایت قادر به تشخیص حلقه نفتی، تفکیک سیالات و سنگ شناسی محدوده مورد بررسی شده است.

تغییرات دامنه بازتاب در مقابل دورافت، وارونسازی پیش از برانبارش، تحلیل AVO، نشانگرهای AVO، کراسپلات نشانگرهای AVO