سمیرا زندی فر - بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
مریم نعیمی - بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

کاهش سطح آب زیرزمینی تابع قوانین عمومی تکامل سامانه های جوی و هیدرولوژیکی و همچنین فعالیتهای انسانی میباشد. در دهه های اخیر، کاهش منابع آب زیرزمینی در کشورهایی همچون ایران با اقلیم خشک و نیمه خشک و به دلیل تغییرات اقلیمی کره زمین و افزایش جمعیت نمود واضحی پیدا کرده است. بر این اساس، مطالعه اثرات تغییر اقلیم و مداخلات انسانی بر تغییر روند سطح آبهای زیرزمینی در بازه زمانی ۱۳۸۱-۱۳۹۶ در حوزه آبریز زهره جراحی با استفاده از شاخصهای خشکسالی هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی و و میزان تخلیه از آبخوان ها مورد بررسی قرارگرفت. بررسی نتایج و نقشه های پهنه بندی سطح آب زیرزمینی آبخوان در بازه زمانی مورد مطالعه نشان دهنده ی شرایط خشکسالی و به تبع آن روند افت تراز آب زیرزمینی شدیدتر در شرق حوزه نسبت به نواحی غربی و شمالی است. حسب بررسی نمودارهای هیدروگراف معرف مقدار افت کلی در دوره اندازه گیری از حداقل ۱/۹ تا حداکثر ۲۳/۷ متر مشاهده شده است، که با بررسی میزان برداشت و تخلیه، ناشی از پمپاژ بیش از حد آب زیرزمینی برای کشاورزی طی این دوره بوده است. بنابراین با بهره گیری از برنامه ریزی و اعمال مدیریت صحیح منابع آبهای زیرزمینی میتوان ازبروز اثرات سو بر روی منابع آبی منطقه جلوگیری کرد.

افت، آب زیرزمینی، تغییرات اقلیمی، فعالیت های انسانی