عبدالرزاق سیاهویی - دانش آموخته دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران
سراج بیتا - گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران
جواد قاسم زاده - گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران

زمینه مطالعه: یکی از علت های مهم آسیب بافتی در آبزیان در اثر مواجهه با فلزات سنگین تنش اکسیداتیو است که سبب تغییرات سامانه آنتی اکسیدانی و آنزیمی می شود و با توجه به این که مطالعات در زمینه تاثیر سمیت تحت حاد نیترات نقره در میگو چندان توسعه نیافته است، مطالعه حاضر می تواند در تدوین استانداردهای بین المللی آلودگی میگو به نیترات نقره کمک کند.هدف: مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات سمی نیترات نقره بر تغییرات سامانه آنتی اکسیدانی و آنزیمی بافت هپاتوپانکراس، عضله و آبشش میگوی وانامی (Litopenaeus vannamei) انجام شد.روش‎کار: پس از تهیه و سازش پذیری، میگوها به مدت ۲۱ روز در معرض نیترات نقره با غلظت های ۰۰۸۴/۰، ۰۲۱/۰، ۰۴۲/۰ و ۰۶۳/۰ میلی گرم در لیتر قرار گرفتند و پایان دوره آزمایش نمونه برداری از بافت آبشش، عضله و هپاتوپانکراس انجام شد و تغییرات سامانه آنتی اکسیدانی شامل سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) و گلوتاتیون اس-ترانسفراز (GST) و آنزیم های متابولیکی شامل آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP) و لاکتات دهیدروژناز (LDH) بررسی شدند.نتایج: فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون اس-ترانسفراز آبشش و عضله تفاوت معنی داری با تیمار شاهد نداشت (۰۵/۰P>)، اما فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار ۴ به طور معنی داری افزایش و در هپاتوپانکراس کاهش یافت (۰۵/۰P<). در هپاتوپانکراس در تیمار ۳ و ۴ گلوتاتیون اس-ترانسفراز افزایش معنی دار (۰۵/۰P<) و سوپراکسید دیسموتاز فاقد اختلاف معنی دار با بقیه تیمارها بوده است (۰۵/۰P>). آنزیم های متابولیکی عضله اختلاف معنی داری در هیچ کدام از تیمارها نشان ندادند (۰۵/۰P>)، اما در آبشش میزان ALT در تیمار ۴ کاهش معنی دار و میزان AST و LDH در تیمار ۳ و ۴ افزایش معنی داری داشته است (۰۵/۰P<). در هپاتوپانکراس فعالیت آنزیم ALT در تیمار ۲ و ۴، AST در تیمار ۳ و ۴ و آنزیم ALP به جز در تیمار ۱ در بقیه تیمارها کاهش معنی دار و LDH در تیمار ۳ و ۴ افزایش معنی داری داشت (۰۵/۰P<).نتیجه­گیری نهایی: افزایش معنی دار گلوتاتیون اس- ترانسفراز و LDH و کاهش معنی دار گلوتاتیون پراکسیداز و آنزیم های ALT، AST و ALP هپاتوپانکراس نشان داد که سامانه آنتی اکسیدانی و آنزیمی میگوی پا سفید غربی با افزایش غلظت نیترات نقره در هپاتوپانکراس نسبت به آبشش و عضله بیشتر دچار اختلال شده است.

آنتی اکسیدانی, آنزیم, سمیت, میگو, نیترات نقره