میثم قهرمان - استادیار مطالعات تاریخی انقلاب اسلامی (مرکز اسناد انقلاب اسلامی)، تهران، ایران

رویکرد غالب به حکمرانی اسلامی، اسلام را دستگاه معرفت شناسانه ای در نظر می گیرد و از دل آن در صدد است نهادها، رویه ها، اصول و احکام حکمرانی اسلامی را احصا و کشف کند. در این رویکرد همانند سایر دستگاه های معرفتی تحلیل بر روی بدیهیات استعلایی خاصی استوار می شود. از منظر معرفت شناسانه در باب حکمرانی اسلامی آثار و نوشته­جات متعددی به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که از منظری غیرمعرفت شناختی چگونه می توان به حکمرانی اسلامی اندیشید؟ جهت پاسخ به این سوال فرضیه ای که با بهره گیری از روش درون ماندگار (در تقابل با روش استعلایی و رویکرد معرفت شناسانه) تنظیم شده بدین شرح است که در رویکرد غیرمعرفت شناسانه به حکمرانی اسلامی که می توان آن را «حکومت­مندی اسلامی» نامید، اسلام به نیروی سیاسی فعال در زیست درون ماندگار سوژه ­ها بدل خواهد شد که رفتار سوژه ­ها را به واسطه نسبت های متغیر و هر روزه با خودشان، مقاومت در برابر بدیهیات متصلب و سلطه آور زمان حال و تبدیل کردن سوژه های مسلمان به نیروهای خلاق حکمرانی، تنظیم و هدایت می کند. مهم ترین نمونه بارز چنین حکمرانی غیرمعرفت شناسانه اسلامی ای (حکومت­مندی اسلامی) را می توان در اسلام جاری در زیست سوژه های انقلابی در سال های منتهی به انقلاب اسلامی مشاهده کرد.

حکمرانی اسلامی, غیرمعرفت شناختی, حکومت مندی اسلامی, زیست درون ماندگار, انقلاب اسلامی