محسن فلاحتی - Social Determinants of Health Research Center, Saveh University of Medical Sciences, Saveh, Iran
اعظم بیابانی - PhD candidate of Occupational Health Engineering, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
مجتبی ذکایی - Social Determinants of Health Research Center, Saveh University of Medical Sciences, Saveh, Iran

مقدمه: اختلالات اسکلتی عضلانی یکی از مشکلات اصلی صنایع و همچنین مشاغل اداری است که عوامل مختلفی در ابتلا به آن نقش دارد. هدف از مطالعه حاضر تعیین نقش هر یک از عوامل فردی، فیزیکی، روانی اجتماعی و محیطی در ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی می باشد تا با شناسایی و کنترل آن ها گام مهمی در کاهش و پیشگیری از این اختلالات برداشته شود. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی بر روی ۳۴۲ نفر از کارکنان شاغل در ادارات مختلف دولتی شهر ساوه در سال ۱۴۰۰ می باشد. در این مطالعه به منظور بررسی شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی از پرسشنامه خلاصه نوردیک و چک لیست ROSA استفاده شد. همچنین به منظور بررسی عوامل فردی و روانی اجتماعی محیط کار پرسشنامه اطلاعات فردی و پرسشنامه عمومی نوردیک بکار برده شد. علاوه براین ارزیابی شرایط محیطی کار توسط دستگاه های لوکس متر Hagner مدل E۱، دستگاه سنجش استرس حرارتی مدل  TIS۱۰ و صداسنج TES۱۳۵۸ صورت پذیرفت.درنهایت تمام داده های حاصل وارد نرم افزار SPSS شدند و پس از کدبندی مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد شاخص توده بدنی و جنسیت در ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی تاثیر معناداری دارند(p-value<۰/۰۵). نتایج آزمون همبستگی پیرسون مشخص کرد بین گزارش درد یا ناراحتی در ناحیه ی گردن با نمره ی ریسک صفحه نمایش- تلفن ، مچ / دست با نمره ی ریسک کیبورد- موس همچنین شانه، بالای کمر، آرنج و پایین کمر با نمره ی ریسک صندلی ارتباط معناداری وجود دارد (p-value<۰/۰۵). بعلاوه بین گزارش درد یا ناراحتی در نواحی گردن، شانه و مچ / دست با نمره ی کلی ROSA   ارتباط معناداری دیده می شود. همچنین بین شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی و سطوح نیازهای شغلی، سطوح کنترل شغلی، سطوح تعاملات اجتماعی، سطوح رهبری، سطوح جو سازمانی، سطوح رضایت از کار و سطوح استرس تفاوت معناداری دیده می شود (p-value<۰.۰۵). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد بروز اختلالات اسکلتی عضلانی در بین کارکنان چندعاملی است؛ به گونه ای که در بین عوامل روانی اجتماعی؛ نیازهای شغلی، تعاملات اجتماعی و استرس اهمیت موثری در ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی داشته اند. در بین عوامل فردی جنسیت و شاخص توده بدنی(BMI) و در بین عوامل ایستگاه کاری صندلی نقش بارزی در ایجاد اختلالات اسکلتی-عضلانی داشته اند.  

Musculoskeletal disorders, Environmental, ergonomic risk factors, demographic, psycho social, اختلالات اسکلتی عضلانی, فاکتورهای محیطی, ریسک فاکتورهای ارگونومی, دموگرافیک, فاکتورهای روانی اجتماعی