علیرضا نوری - گروه متالورژی شرکت ماشین سازی اراک
محسن صالح فرد - گروه متالورژی شرکت ماشین سازی اراک

فولادهای میکروآلیاژی ، فولادیهای با استحکام بالا و قابلیت جوشکاری خوب هستند که کاربرد عمده آنها در صنایع نفت، گاز و صنایع خودرو می باشند. وانادیم، نیوبیم و تیتانیم عناصری هستند که به مقادیر کم در ترکیب شیمیایی فولادهای مذکور بکار می روند. این عناصر با مکانیسم های رسوب گردانی و قفل کنندگی، باعث افزایش استحکام کششی و ضربه ای فولاد می شوند. درصد قابل توجهی از این نوع فولادها، به روش نورد تولید می شوند که بدلیل ماهیت فرایند نورد، دستیابی به خواص مکانیکی نسبت به روش اهنگری آسان تر است. با توجه به اهمیت فاکتور جوشکاری در این نوع محصولات و به تبع آن لزوم کاهش درصد کربن معادل فولادها، استفاده از عناصر میکروآلیاژی مثل وانادیم در ترکیب شیمیایی فولادها راهکار مناسبی برای افزایش خواص مکانیکی به همراه قابلیت جوشکاری می باشد. در این مقاله، تاثیر روشهی عملیات حرارتی نرمال، نرمال دو مرحله ای و کوئنچ و تمپر بر خواص مکانیکی فولاد کم کربن وانادیم دار بررسی شده است. نتایج نشان می دهند که می توان با کوئنچ و تمپر به خواص مکانیکی بالادست یافت.

رسوب سختی، فریت داخل دانه ای، نیترید وانادیم، اندازه دانه