عطیه یوزباشی - دانشجوی دکترای پژوهش هنر دانشگاه شاهد (نویسنده مسئول)
محسن علی بابایی شهرکی - کارشناس ارشد نقاشی دانشگاه شاهد
سمانه عزیزی گودرزی - دانشجوی کارشناسی ارشد هنر اسلامی دانشگاه شاهد

معماری اسلامی و تزیینات وابسته به آن، همواره بستری مناسب برای حضور عناصر تجسمی مختلف، ب هویژه آرایه های تزیینیبوده است. بناهای مذهبی اما مزاد هها مملو از نقوش تزیینی پرباری است که به سبب برخورداری از طرح های هنری و نقوشنمادین، م یتواند در بخ شهایی از هنر معاصر گرافیک، هم چون طراحی نشانه، مورداستفاده قرار گیرد. این مقاله، کوششی استبرای مطالعه، طبقه بندی، شناخت هویت و ویژگی های بصری و ریشه های اعتقادی و مفاهیم پنهان و نمادین نقوش تزیینیاما مزاده های شهرستان دماوند و کاربرد آ نها در طراحی نشانه ها.روش انجام تحقیق بر مبنای ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده است و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت ترکیبی )کتابخانه ای ومیدانی( است. جامعه آماری این پژوهش، ۹۳ امام زاده در حوزه عملکرد اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان دماوند استان تهراناست و روش نمون هگیری به شکل انتخابی می باشد.هشت نقش شاخص را از مجموعه نمونه های موردمطالعه انتخاب و سپس نمونه های تصویری، طراحی آن ها ارائه شده است.ه مچنین برای بررسی کاربرد عملی نشان هها، ۸۱ نشانه از نقوش موردنظر برای ارائه به مراکز و ارگان های مختلف در جدولیجداگانه طراحی شده است.نتایج حاصل از این مطالعه، گویای آن است که منطقه موردمطالعه، ب هعنوان بخشی کوچک از پهنه فرهنگی ایران، توانایی ارائهنمونه های کاربردی نشان هها را در حد گسترده ای در خود دارد و این نشانه ها قابلیت ترکیب، تغییر و ب هروزرسانی را دارا می باشند.این قابلیت ها، قاب لتعمیم به دیگر مناطق کشور و حوز ههای فرهنگی هستند.

نقوش تزیینی, امام زادگان شهرستان دماوند, طراحی نشانه, هویت بصری ایرانی, فرهنگ اسلامی